Jezus, jak widzimy, działał wyłącznie śród żydów. Chociaż ujmował się za wszystkimi prześladowanymi przez ortodoksyę i przeto pogan dopuszczał do udziału w królestwie bożem i choć kilka razy widziano go w dobrych stosunkach z niewiernymi[1], mimo to można powiedzieć, że życie jego ubiegło w małym światku, w którym się narodził. Świat grecki i rzymski nic o nim nie posłyszał; u pisarzy pogańskich pojawia się jego nazwisko dopiero po upływie całego stulecia i to tylko z powodu rozruchów, które wywołała jego nauka, albo też z powodu prześladowania jego uczniów[2]. Nawet w łonie samego judaizmu pozostało po nim wspomnienie bardzo nietrwałe. Filon, który umarł około 60 r., nic o nim nie słyszał. Józef Flaviusz, urodzony w r. 37 a układający swe księgi pod koniec stulecia, zaledwie w kilku wierszach[3] wspomina o jego śmierci, jak o zda-
Strona:Ernest Renan - Żywot Jezusa.djvu/416
Ta strona została uwierzytelniona.
ROZDZIAŁ XXVIII.
Zasadnicze rysy dzieła Jezusa.
