wszelkie małostki rasowe wyniosło Jana Chrzciciela, Jezusa i świętego Pawła, nie było jeszcze bezwarunkowo u Żydów; wskutek dziwnej sprzeczności ludzie nawróceni na wiarę żydowską cieszyli się nietylko małym szacunkiem, ale nawet bywali pogardzani[1]. Natomiast idea religii wyłącznej, idea, że istnieje coś większego niż ojczyzna, niż ród i prawo, idea apostolstwa i męczeństwa, była już w dusze posiana. Wszyscy Żydzi są przepełnieni głębokiem uczuciem litości dla pogan bez względu na to, że ci poganie żyją w niezrównanej szczęśliwości ziemskiej[2]. Powstaje cały cykl legend, który sławi niewzruszoność wiary wyznawców (Daniel i towarzyszący mu młodzieńcy, matka Machabeuszów i jej siedmiu synów[3], opowieść o hypodromie w Ale-
- ↑ Miszna Szebiit X, 9; Talmud Babiloński Niddah fol. 13 b, Jebamoth 47 b; Kiduszin 70 b; Midrasz Jalkut Ruth fol. 163 d.
- ↑ List apokryficzny Barucha, u Fabriciusa, Cod. pseud. V. T. II, 147 i nast.
- ↑ II-ga księga Machabeuszów, roz. VII, oraz De Maccabaeis, rzecz przypisywana Józefowi Flaviuszowi. Patrz także List św. Pawła do Żydów XI, 33 i następne: »Zagaszali moc ognia, uchodzili ostrza mieczów, mocnymi się stawali z niemocnych. A drudzy na próbach rozciągnieni, nie przyjąwszy wybawienia, aby lepszego dostąpili zmartwychwstania... Byli zasię kamionowani, piłą przecierani, kuszeni, mieczem zabijani.«
zeusze obłudni! iż obchodzicie morze i ziemię, abyście uczynili jednego nowego Żyda; a gdy się stanie, czynicie go synem zatracenia, dwakroć więcej niżeliście sami.« Patrz także Józefa Flawiusza Vita 23, Antiq. Jud., XX, II, 4 i Bellum jud. II, XVII, 10 oraz VII, III, 3; Horacy, Sat. I, IV, 143: »i, jak robią żydzi, przymusimy cię zaciągnąć do naszego pułku«; Juv. XIV, 96 i nast.; Tacyt Annales II, 85: »...Była sprawa i o zniesienie nabożeństwa egipskiego i żydowskiego; i wydany dekret senatu, aby cztery tysiące z urodzenia wyzwoleńców temi zabobonami rażonych...« Także Hist. V, 5; Dio Cassius XXXVII, 17.
