Strona:Eugeniusz Janota - Przewodnik w wycieczkach na Babią Górę, do Tatr i Pienin.djvu/40

Ta strona została przepisana.

pod Giewont, na wschód od Strążysk położonéj, lecz daleko dzikszéj, niż poprzedzająca, zwanéj Białą. Boki jéj stanowią od zachodu ramię Małéj Świnnicy i Suchy Wierch, od południa Giewont, od wschodu Krokiew. Potok Biała czyli Biała Woda ma bardzo spadziste i wązkie łożysko, spadając w ciągłych kaskadach po dosyć wysokich progach wapienia dolomitowego, mianowicie wschodnie jego ramię w pobliżu Giewontu. Nad odnogą zachodnią pod Giewontem sałasz. Na zwiedzenie obu tych dolin, Białéj i Strążysk, wystarcza po pół dnia.
Następna dolina główna, zwana pospolicie doliną Białego Dunajca, właściwie doliną Bystréj zwać się powinna[1]. Tak przynajmniéj u ludu zwie się główny i znaczny potok tą doliną płynący, i tak téż na mapach katastralnych, acz nie wszystkich, jest zapisany. Dopiero po połączeniu się tego potoku z Cichą, płynącą wsią Zakopaném popod wzgórzem Gubałówką zwaném nastaje wspólna nazwa Dunajca Białego. Boki téj doliny stanowią od zachodu regiel Krokiew i Giewont, od wschodu Nosal (wapień dolomitowy, 3584 st. Z.) przy wnijściu do doliny i Boczań (także wapień) powyżéj dworu i przy wstępie do bocznéj doliny Jaworzynki. Dwór zakopiański leży 3033 st. wysoko. Huty tutejsze istniały już na początku minionego stulecia. Zasługuje na wspomnienie, iż drewniany model do żelaznego popiersia arcyksiążęcia Franciszka Karola w ogrodzie dworskim zrobił góral z Gliczarowa przy Poroninie, Wawrzyniec Kułak, według małego kilka cali wysokiego popiersia porcelanowego. Koło pieca wapiennego powyżéj dworu przy drodze liczne źródła, których temperatura wynosi +5,4° do +5,6° C. Z.

Ćwierć mili powyżéj dworu po zachodniéj stronie potoku jest piękna polana, od właścicieli Kalatów, sołtysów z Szaflar, Kalatówką zwana. Pochyłość Giewontu, u którego stóp ta polana położona, nazywa się Kalackim Upłazem. Tędy przez tak zwane Wrotka

  1. Zejszner zwie ją doliną wielkiego pieca Zakopanego, w niéj bowiem są piec do wytapiania rudy żelaznéj i kuźnice.