Później nadszedł krwawy, zbrodniczy bolszewizm...
Widziałem jego ślady w r. 1920, kiedy, uchodząc przed bolszewikami, jeszcze raz przebiegłem ten kraj mogił i śmierci z północy na południe.
Widziałem kulturalne stacje doświadczalne, gdzie rasowym koniom odrąbywano nogi do kolan, a merynosy rżnięto na pokarm dla pijanych żołnierzy sowieckich.
Jechałem stepami, gdzie przez wieki pasły się miljony głów bydła i koni. Teraz tam — pustynia! Tatarzy odeszli na południe, przekroczyli granicę mongolską, uciekając od występnych rządów sowieckich; trawa albo była spalona zapomocą umyślnie wznieconych pożarów stepowych, albo do szczętu zjedzona przez szarańczę.
Całe chmury szarańczy unosiły się nad stepami, szukając pożywienia. Gdym jechał pomiędzy Bateni a Czarnem Jeziorem, koła mojego wozu pozostawiały mokry ślad na wyschłej, ubitej, popękanej od skwaru ziemi. Była to rozgnieciona szarańcza, miljardy tych owadów, pokrywających, jak szronem, cały step.
Kara Boża?... Przekleństwo Abuka-chana?.. Zemsta pokrzywdzonych i znieważonych cieniów wielkich wodzów i bohaterów oddawna zmarłych ludów?
Wszędzie spotykałem trupy Tatarów, zamordowanych przez bolszewików, kości zjedzonych tatarskich baranów i krów.
W kilku miejscach droga była otoczona trupami, jak ramą, droga, którą przechodziły bandy sowieckich partyzantów-Ukraińców z pod Tannu-Ołu i zachodnich odnóg Ałtaju.
Na Czarnem Jeziorze, gdzie niegdyś mieszkałem z uczonym profesorem i ze zbiegami z więzień rosyjskich,
Strona:F. A. Ossendowski - W ludzkiej i leśnej kniei.djvu/104
Ta strona została uwierzytelniona.