Strona:F. A. Ossendowski - W ludzkiej i leśnej kniei.djvu/32

 Szczerość zbiegów z osobami prywatnemi jest charakterystycznem zjawiskiem na Syberji. Zbieg zawsze odkrywa swe karty człowiekowi prywatnemu gdyż na Syberji każdy chłop i mieszczanin pomaga uciekającemu z katorgi, ukrywa go przed pościgiem policji; na noc zaś wystawia przed progiem jedzenie dla włóczęgów, którzy przeciągają w nocy, w dzień bowiem nie lubią zazwyczaj pokazywać się w zaludnionych miejscowościach, gdzie zawsze „kręcą się“ przedstawiciele władzy.
 Dlaczego Sybiracy uprawiają takie miłosierdzie dla zbiegów? Dwie przyczyny w danym wypadku odgrywają rolę. Jedna praktyczna; chęć pozyskania względów zdziczałego i często okrutnego zbiega, ściganego przez całe życie, jak dziki zwierz; druga — moralna: Sybiracy wiedzieli zawsze, że sądy carskie często posyłały do więzień i na wygnanie syberyjskie ludzi zupełnie niewinnych, na przykład tych, którzy byli skazani za swe przekonania polityczne, a którzy też często zmuszeni byli uciekać z Syberji, gdzie, zapomniani przez sąd i władzę, byli skazani na niechybną śmierć lub na utratę zmysłów.
 Dzięki tym zwyczajom syberyjskim, dowiedzieliśmy się o przeszłości Haka, Sieńki i Trufanowa; ponieważ zaś potrzebowaliśmy robotników, więc obiecaliśmy im spełnić ich prośbę, co się nam udało przez wpływy zasłużonego profesora Zaleskiego.
 Pod wieczór fale zupełnie się uspokoiły i powierzchnia jeziora była jak zwierciadło. Pożegnawszy naszych nowych znajomych, powróciliśmy do osady, gdzie nas wyglądano z niepokojem i niecierpliwością.
 Profesor zabronił nam wyjeżdżać na jezioro w lekkiem czółnie, zastępując je wielką łodzią morską,