Strona:F. Antoni Ossendowski - Gasnące ognie.djvu/143

Ta strona została skorygowana.




ROZDZIAŁ VIII.
IR-DAWID.

Zwiedzając Jerozolimę, nie mogłem nie zwrócić uwagi na rzucający się w oczy nastrój, panujący wśród żydowskiej ludności Ir-Dawida, czyli twierdzy Dawida. Żydzi stanowią tu większość ludności i, widocznie, czują się tą niezaprzeczoną większością, niejako panami sytuacji.
Rada główna organizacji sjonistycznej, z inicjatywy żydowskiego publicysty Teodora Herzla, od r. 1897 stała się politycznym i ekonomicznym rządem Żydów, dążących do stworzenia legalnie zatwierdzonego i ogólnie uznanego ogniska dla narodu żydowskiego w Palestynie. Deklaracja rządu Wielkiej Brytanji, otrzymującej mandat nad Palestyną, została ogłoszona przez lorda Balfoura 29 września 1923 r. w odpowiedzi na zabiegi sjonistów:
„Rząd I. K. M. patrzy przychylnie na urządzenie w Palestynie ogniska narodowego dla Żydów i użyje wszystkich sił, aby ułatwić osiągnięcie tego celu, rozumiejąc przytem, że nie będzie zrobione nic, co mogłoby uszczuplić prawa cywilne i religijne istniejących społeczeństw nieżydowskich w Palestynie, jako też prawa niepolityczne, z jakich korzystają Żydzi w jakimkolwiek kraju poza Palestyną.“
Zastrzeżenia te poczyniła też i Liga narodów, podkreślając że ognisko narodowe Żydów ma powstać bez naruszenia liczby i interesów stałej dotychczasowej ludności Palestyny.
Pewien młody, inteligentny Żyd opowiadał mi z zapałem:

— Sjonizm dokonał cudów w Palestynie! Keren Kayemeth Leisrael, rozporządzający funduszami organizacji, rozbudowuje uniwersytet, bibljotekę narodową, podtrzymuje wyższą szkołę sztuk pięknych, założył nowe miasta: Tel-Awiw i Afule, wydaje olbrzymie sumy na szkolnictwo i energicznie, planowo rozwija kolonizację rolną. My — Żydzi