Strona:F. Antoni Ossendowski - Na skrzyżowaniu dróg.djvu/15

Guszy-Chana zdołali ujść śmierci i obecnie znowu znaleźć ich można w południowych stepach obwodu Kobdo w Zachodniej Mongolji.
 Tak mówi historja. Lecz legendy, mity i stare księgi, rozrzucone po klasztorach buddyjskich starego Urianchaju, mówią więcej.
 W klasztorze żywego Buddy z rzeki Kemczyk, w klasztorze w księstwie Soldżak opowiadano mi dziwną opowieść, której ślady spotykałem później w Mongolji, północnym Tybecie, a nawet w klasztorze Utaj w półn.-zach. Chinach.
 Podług tej opowieści, Tubowie mieszkali niegdyś tam, gdzie dwie rzeki swemi ramionami obejmują długie pasmo żyznej i bogatej ziemi, gdzie stały wielkie i wspaniałe miasta, „pałace władców 4 stron świata i świątynie potężnego boga Bela.”..
 Jeżeli przypomnimy sobie niektóre napisy asyro-babilońskie, przekonamy się, że to „długie pasmo żyznej i bogatej ziemi” jest niczem innem tylko Mezopotamją, a pamięć o „władcach 4 stron świata, świątyniach Bela” i wspaniałych miastach dowodzi, że te dalekie wspomnienia dotyczą imperjum Asyro-Babilońskicgo.
 Istnieją zupełnie namacalne dowody tego. W klasztorze na Teri-Nur pokazywano mi sporą ilość asyryjskich cegiełek z napisami i z kontekstem tybetańskim na dołączonych do nich drewnianych deskach, a omawiających administracyjny podział kraju. Na rzece Kemczyk na skałach piętrzących się tuż nad prądem rzeki znaleźliśmy asyryjskie napisy, wyryte w kamieniu; z ogólnej transkrypcji były one bardzo podobne do prawa Hamurabiego, które zawsze pozostawiali po sobie asyryjscy królowie i wodzowie po wyprawach do dalekich krajów.
 Oprócz tych historycznych pamiątek istnieje legenda, którą słyszałem w obozie księcia Todżi. Legenda opiewa, że Tubowie szli jako pastuchy przy bydle i koniach z „wielkiem wojskiem króla Bela”, a, doszedłszy do kraju, położonego za Tannu-Ołu, pozostali tu na zawsze. Nie znamy „króla Bela”, lecz wiemy, że władcy Asyru i Babilonu często mianowali siebie synami lub braćmi Bela-Waala, używając powszechnie znanego imienia semickiego zamiast starego sumirskiego.