Strona:F. Antoni Ossendowski - Pięć minut do północy.djvu/127

na północy, jak i na równiku. Jest nią — rasa anglosaska!
 Joe umilkł, namyślając się.
 Po chwili ciągnął dalej:
 — Gdy po wojnie z Francją któryś z waszych wielkich ludzi rzekł, wskazując na Ren, że od tej chwili Niemcy — zwycięzcy wojenni muszą się stać zwycięzcami na polu przemysłu, Anglja zaczęła uważnie śledzić waszą politykę. Szybko jednak uspokojono się, bo naszemu przemysłowi i handlowi nic nie zagrażało z tej strony. Gdy jednak w drugiej połowic XIX wieku każdy wasz przemysłowiec, inżynier i kupiec stali się uczonymi, stosując z dobrym wynikiem najnowsze zdobycze nauk przyrodniczych do przemysłowych zagadnień, a towary „Made in Germany“ zjawiać się zaczęły na wszystkich rynkach, gdy wasze cechy narodowe: pęd do organizacji i posłuchu, pracowitość, sumienność, dążenie do małych zysków, lecz szybkiego obrotu kapitałów i staranne opracowywanie każdej sprawy zrodziło dla nas widmo konkurencji, nie myśleliśmy o wojnie, lecz o tem, aby zreformować przemysł oraz systemy handlu i zwalczyć niemiecką konkurencję. Wkrótce, na widok własnego powodzenia, opanowała was nieszczęśliwa myśl, że musicie stworzyć raj na ziemi, raj gdzie rządzą bagnety waszej piechoty. Pełni zapału i talentu ludzie zajęli się krzewieniem tej myśli i niemal wszyscy Niemcy uwierzyli jej. Była to zaimprowizowana ad hoc „comedia del arte“, kryjąca poza sobą zaborcze instynkty Germanów. Żeby bronić swego handlu, w pośpiechu budowaliście coraz potężniejsze okręty wojenne. Rozumieliśmy, że handel morski macie za mały na tak silną flotę, tak samo, jak my posiadaliśmy zbyt słabą flotę dla obrony rozległego handlu naszego imperjum. Ten fakt przemawiał za tem, że handel swój chcecie wzmocnić siłą armat. Przyjęliśmy wezwanie i zaczęliśmy przygotowania zbrojne. Wtedy, gdy odegraliście pierwszą swoją „comedia del arte“, — już spowodowaliście wojnę. Mogła ona wybuchnąć dziesięć razy przed r, 1914 i, tylko zawdzięczając wpływom monarchów europejskich, odroczono ją do okresu, który przeżywamy obecnie, my dear.