Strona:F. Antoni Ossendowski - Puszcze polskie.djvu/153

Ta strona została uwierzytelniona.

Teremiski i Budy. Na terenie puszczy na białych marglach wapiennych ulokowały się warstwy materjału lodowcowego, a więc pokłady piasków, żwirów, glin, rudy darniowej oraz zawleczonych przez lód głazów narzutowych i szczątków moreny dennej. Po linji środkowej poprzez puszczę od zachodu ku wschodowi, tuż pod próchnicą i darniną przechodzi pas utworów kredowych a na nich wybujał las grabowo-dębowy, z przewagą grabów, lubiących gleby wapienne. Inne też liściaste drzewa tworzą ten las, wspierający korzenie na kredowych złogach: lipy, klony, jesiony, wiązy, brzozy i osiki. Tworzą one dwa lub trzy piętra lasów liściastych, ale w najwyższem, nad zielonem morzem górują już świerki, z 38-metrowej wysokości panując nad ciżbą liściastą, gwarliwą, ukrywającą w podszycie swoim gąszcz leszczyn, suchodrzewu, trzmieliny, jarzębiny, wilczego łyka i kaliny — czerwonemi jagodami, niby kroplami krwi, skropionej. Przez słodką i żyzną próchnicę przedzierają się na świat Boży zioła przeróżne i trawy — paprocie, marzanki wonne, miodunki, zawilce barwne, lędźwiany wiosenne, ale nietylko z szarej i żółtej ziemi wyrasta ten drobiazg roślinny, bo nawet na pniach i na gałęziach grabów osiedlają się tu mchy i liszaje, a z łap świerkowych zwisają długie na trzy metry siwo porosty brodate. (J. Miklaszewski). Takie są te „grudy“ lub „grondy“, jak przezwali te lasy grabowe, dębowe i lipowe Mazurzy, od wieków tu gospodarzący. Od tego pasma wygląd puszczy zmienia się w kierunku północnym