W czasach późniejszych z rozpowszechnieniem broni palnej bardzo się odmieniło łowisko puszczy. — Po rozbiorze Polski Rosjanie, zagarniając Puszczę znaleźli w niej około 700 głów żubrów, 250 łosi i wielką ilość innej grubej zwierzyny: jeleni, sarn, dzików i niedźwiedzi. Kłusownicy, wdzierając się tu z utworzonych nowych Prus Wschodnich, zmniejszyli ilość żubrów do 300 sztuk, a wojska napoleońskie, dążące ku Moskwie przez nadleśnictwo puszczańskie Jaźwiny i Browsk, wytępiły bobry i zdziesiątkowały zwierzynę łowną tak bardzo, że car Aleksander I wydał w r. 1820 dekret o najsurowszej ochronie puszczy. W dziewięć lat potem żubrów było już 711 głów, a łosie obliczano na 180 sztuk.
Powstanie r. 1831, podczas którego walki toczyły się w różnych miejscach Puszczy, a nawet na terenie parku pałacowego, gdzie przed wojną r. 1812 stał spalony przez Francuzów pałacyk myśliwski Augusta III-go, zadało nowy cios łowiectwu puszczańskiemu. Carowie opiekowali się Puszczą, a szczególnie jej zwierzostanem, zwracając uwagę na ściganie kłusowników i tępienie drapieżców czworonożnych. Około r. 1880 wytępiono w Puszczy wszystkie niedźwiedzie i rysie. Przed wojną Puszcza Białowieska posiadała ogromną ilość najcenniejszej zwierzyny, a mianowicie: 727 żubrów, 59 łosi, 10 000 jeleni, krzyżowanych z Wapiti, 1500 danieli, 5000 sarn, 2225 dzików. Taka obfitość zwierza miała szkodliwy wpływ na jego rasę jak też i na drzewostany puszczańskie, ponieważ zostały objedzone krzaki, podszyt, podrost i niżej umieszczone gałęzie drzew. Pomiędzy łosiami a jeleniami wynikła wtedy walka o pokarm i rosochate byki uprowadzać zaczęły swoje klępy i cielaki na nowe pastwiska, przeważ-
Strona:F. Antoni Ossendowski - Puszcze polskie.djvu/174
Ta strona została uwierzytelniona.
