Puszcza Augustowska należała niegdyś do Prusów, a potem bez krzyku i jakichkolwiekbądź umów i szumnych traktatów — do książąt Mazowieckich, to znów do litewskich kneziów groźnych, to do drapieżnych komturów krzyżackich i znów do Mazurów, zanim wcielono ją na dobre do Polski aż po epokę rozbiorów. Władzę sprawowali tam różni wojewodowie i starostowie; od roku 1815 do 1837 istniało województwo augustowskie, poczem do r. 1866 — gubernja augustowska, a od 1866 do 1914 podzielono ją na dwie gubernje — suwalską i łomżyńską. Polska odrodzona natomiast ogarnęła te ziemie granicami swego województwa białostockiego.
Na zachodzie i południowych krańcach puszczy oddawiendawna rozsiedli się Mazurzy i wdzierali się swym zwyczajem coraz dalej i dalej w serce borów sosnowych i czarnolesia; od Augustowa na wschód, na dawnych ziemiach Jadźwingów, po których pozostały nazwy wsi: Jatwieź, Zielmańce, Dorgan, Kadysz i kilka uroczysk, mają tu też stare siedziby Podlasianie i Białorusini; za Czarną Hańczą znajdziemy najbardziej na zachód wysunięte osady Litwinów: Wojtokiemie, Widugiery, Skustale i różne Jodaliszki i Burbiszki, wreszcie — stolicę miejscową — Sejny; na północy, za granicą Litwy kowieńskiej, stoi Kalwarja żydowska — prawdziwa
Strona:F. Antoni Ossendowski - Puszcze polskie.djvu/56
Ta strona została uwierzytelniona.
