Strona:Franciszek Stefczyk - O spółkach oszczędności i pożyczek.pdf/19

Ta strona została przepisana.

musi się więcej oglądać na własne fundusze z udziałów swoich członków, których w takim razie trzeba zniewolić do wpłacania znaczniejszych udziałów. Udziały w Spółkach z nieograniczoną poręką nie mają zaś tego znaczenia, więc można je zniżyć i ułatwić ich spłacanie ratami.
2. Nieograniczona poręka w Spółkach Raiffeisenowskich nie przedstawia tych niebezpieczeństw i obaw, jak w Spółkach dużych lub takich, które bywają zakładane wśród miejskiej, ruchliwej i zmiennej ludności, albo zajmują się czynnościami ryzykownemi t. j. połączonemi ze znacznem niebezpieczeństwem strat (spółki handlowe, mleczarskie, tkackie i t. p.).
3. Nieograniczona poręka jest dla Zarządu, Rady nadzorczej i ogółu członków silniejszym bodźcem do dbałości o Spółkę i jej interesy, aniżeli poręka ograniczona; członkowie bowiem Zarządu, Rady nadzorczej i kasyer Spółki najlepiej znają i rozumią doniosłość nieograniczonej poręki, więc czują potrzebę unikania wszelkich niepewnych interesów, a przeciwnie ostrożnego gospodarowania funduszami Spółki.
4. Spółkom oszczędności i pożyczek z nieograniczoną poręką przyznane zostały ustawami rozmaite ulgi podatkowe i należytościowe, które się nie odnoszą do Spółek z poręką ograniczoną.
Natomiast poręka ograniczona ma tę dobrą stronę, że zmniejsza niebezpieczeństwo strat dla członków Spółki w razie złego w niej gospodarstwa, ponieważ każdy człowiek wie z góry, że w żadnym razie nie może być pociągniętym do odpowiedzialności majątkowej ponad tę kwotę, do jakiej zobowiązał się ręczyć za Spółkę, przystępując do niej na członka. To zatem może zachęcić do udziału w Spółce ludzi zamożnych, którzyby może nie chcieli przystąpić do Spółki, gdyby za nią musieli całym swoim majątkiem przyjmować wspólną z innymi członkami odpowiedzialność. Porękę ograniczoną można więc doradzać tylko tam, gdzie tworzącej się Spółce nie trudno zebrać z udziałów własny fundusz obrotowy, gdzie dalej chodzi o pozyskanie na członków Spółki ludzi zamożniejszych, którzy nie chcieliby przystąpić na członków Spółki z nieograniczoną poręką i wreszcie, gdzie Spółka nie ogląda się na ulgi należytościowe i podatkowe, przyznane ustawami Spółkom Raiffeisenowskim z nieograniczoną poręką.
Niemal wszystkie Spółki Raiffeisenowskie za granicami naszego kraju przyjęły nieograniczoną porękę; w kraju zaś naszym także na 1.334 Spółek, istniejących z końcem 1912 r. było tylko 2 z ogra-