5. Spółka oszczędności i pożyczek powinna być stale dokładnie obznajomioną z tokiem i sposobem prowadzenia interesów Spółki handlowo-rolniczej, w szczególności czuwać nad ruchem towarów, obciążonych zaliczkami, gdyż w tem leży jeden z warunków bezpieczeństwa udzielonego kredytu, dla którego podkład stanowią obciążone zaliczkami towary.
Udzielanie natomiast Spółce rolniczej kredytu w otwartym rachunku bez podkładu towarowego i bez wnikania w gospodarkę Spółki, jest rzeczą niebezpieczną i szkodliwą tak dla Spółki oszczędności i pożyczek, jak dla Spółki handlowo-rolniczej.
Współdziałając z innemi Spółkami rolniczemi w sposób wyżej zalecony, przyczynia się Spółka oszczędności i pożyczek do rozwoju zdrowej kooperatywy rolniczej, czyli do tworzenia i trwałego działania takich związków ludności rolniczej, które mają na celu zapewnienie wspólnikom większych korzyści i obronę ich interesów przez pracę doskonalszą, skupioną i na solidarności opartą. Związki te są przeznaczone tylko dla tych, którzy się chcą nagiąć do wymagań porządnej i bezpiecznej gospodarki, strzegącej przedewszystkiem wspólnego interesu a nie są przeznaczone dla tych, którzy w tych związkach szukają przedewszystkiem nowej formy kredytu a dbając jedynie o swój osobisty interes, nie chcą się stosować do takich urządzeń, które są koniecznym warunkiem powodzenia wspólnego interesu i wspólnego dobra.
Skutkiem słabego jeszcze rozwoju przemysłu w naszym kraju a wielkiego i szybko rosnącego zaludnienia, starają się włościanie zakupywać ziemię, gdziekolwiek się do tego sposobność nadarzy. Cena ziemi ogromnie podskoczyła, trzeba ją przepłacać tembardziej, że spekulanci (pośrednicy) parcelacyjni usiłują różnymi sposobami ceny ziemi podbijać i konkurencyę o nią zwiększać. Niestety ziemia nabywaną jest bardzo często na kredyt, którego zapotrzebowanie, głównie w celu zakupna ziemi, ogromne wzrosło. Zwracają się tedy włościanie także nader pospolicie do Spółek oszczędności i pożyczek z żądaniem takiego kredytu, nierzadko nawet zakładają Spółkę w tej przedewszystkiem nadziei, że dostarczy im funduszów dla nabywania gruntów.
Spółka jednak musi pamiętać o tem, że nie jest urządzoną i uzdolnioną do tego, żeby mogła zaspokajać wszystkie potrzeby kredytowe ludności rolniczej. Na zakupno ziemi potrzeba znaczniej-
