Strona:Franciszek Stefczyk - O spółkach oszczędności i pożyczek.pdf/54

Spółka: a) w udzielaniu kredytu i dopilnowaniu jego spłaty zastosuje się do tych warunków, na jakich otrzymuje potrzebne do tego fundusze; b) powiększa własne fundusze i c) troszczy się o posiadanie dostatecznych zawsze rezerw obrotowych. Nadtem trzeba się dokładnie zastanowić.
 1. Różne instytucye kredytowe uzyskują w rozmaity sposób kapitał obrotowy. Banki emisyjne, do jakich należy np. Bank krajowy, wypuszczają w obieg czyli sprzedają na targu pieniężnym, swoje papiery wartościowe (np. listy zastawne) i w zamian otrzymują potrzebną do obrotu gotówkę. Zobowiązują się one jednak wykupywać emitowane czyli puszczone w obieg papiery wartościowe tylko stopniowo (na podstawie losowania) w ciągu długiego (np. 50-letniego) okresu umorzenia w takich kwotach i terminach (np. półrocznych albo kwartalnych), w jakich mają być im zwracane raty pożyczek, które zostały przez te banki udzielone z pieniędzy, uzyskanych przez sprzedaż papierów wartościowych. Banki te zatem są zabezpieczone przed szybszem wycofaniem rozpożyczonego kapitału i mogą udzielać długoterminowych pożyczek, spłacanych w tym samym okresie, w jakim się umarza (wylosowane) papiery wartościowe. Mimo to Banki te tworzą nawet dla tych operacyj rezerwy obrotowe, ponieważ zdarzyć się może, iż niektóre raty pożyczkowe nie zostaną zapłacone w terminie a papiery wartościowe muszą być ściśle podług ułożonego z góry planu wylosowane do umorzenia (wykupienia).
 Inne znowu instytucye kredytowe udzielają pożyczek na weksle, które ze swem poręczeniem (żyrem) sprzedają (eskontują) w innych bankach w zamian za gotówkę, jakiej używają do swego dalszego obrotu. Z tych tedy funduszów mogą te instytucye udzielać tylko krótkoterminowych tj. wekslowych pożyczek.
 Bank austro-węgierski ma prawo wypuszczania w obieg papierowych pieniędzy (banknotów) w zamian za złoto, srebro, dobre weksle lub inne wartości, które do swych rąk otrzyma. Ale każdy może przyjść z banknotem i kazać sobie za niego zapłacić złotem, więc Bank austro-węgierski musi się starać, żeby miał zawsze dużo gotówki do obrotu, dlatego daje przeważnie tylko bardzo krótkoterminowe pożyczki, wekslowe albo lombardowe (czyli na zastaw papierów wartościowych).
 Spółki oszczędności i pożyczek czerpią swój kapitał obrotowy głównie z wkładek oszczędności a w mniejszej części