Strona:Franciszek Stefczyk - O spółkach oszczędności i pożyczek.pdf/59

a) na bieżące, mniejsze lub większe zapotrzebowanie gotówki i b) na wypadek ogólniejszego zastoju pieniężnego i wyjątkowego zapotrzebowania gotówki do obrotu. Na bieżące potrzeby ma służyć rezerwa gotówkowa i kredytowa a na wyjątkowe rezerwa w własnym majątku. Jeżeli Spółka przyjęła znaczne fundusze obce, osobliwie wkładki oszczędności, nie powinna tych funduszów w całości używać do obrotu t. j. na udzielanie pożyczek, lecz cząstkę pewną, co najmniej ⅒ część a raczej więcej (⅕ część) odłożyć jako rezerwę gotówkową na wypłaty. Spółka zatem, która przyjęła 50.000 K wkładek oszczędności, powinna odłożyć 5—10.000 K jako rezerwę gotówkową a może rozpożyczyć około 40 do 45 tysięcy Kor. Czy większą, czy mniejszą kwotę odkłada się jako rezerwę gotówkową do obrotu, to zależy od warunków, pod jakimi wkładki zostały przyjęte, od rodzaju wkładek (drobne a liczne, czy też wielkie a nieliczne) i od innych okoliczności wiadomych Zarządowi. Zależy to także od tego, czy Spółka przyzwyczaiła właścicieli wkładek do dotrzymywania terminów wypowiedzenia, czy też zwyczajnie wypłaca odręcznie, nie czekając, aż upłynie termin wypowiedzenia. Przyzwyczajenie do takiej szybkiej wypłaty nawet znaczniejszych kwot zwiększa zaufanie do Spółki i przyciąga wkładki, ale też wymaga zarezerwowania tem większej do obrotu gotówki, gdyż następne odraczanie wypłat aż do upływu terminu wypowiedzenia, lub dłużej, podkopałoby odrazu to zaufanie i mogłoby wprawić nawet Spółkę w kłopotliwe położenie.
 Naturalnie Spółka nie potrzebuje i nie powinna trzymać znaczniejszej rezerwy gotówkowej w swojej żelaznej kasie bez oprocentowania a więc ze stratą znaczną, ale powinna ją ulokować na rachunku bieżącym w kraj. Centralnej Kasie z prawem pobierania bezzwłocznie mniejszych kwot (do 1000 K) a za krótkiem wypowiedzeniem znaczniejszych kwot. Tylko małą kwotę gotówki powinno się trzymać w żelaznej kasie do podręcznych wypłat. Lokacya w kraj. Centralnej Kasie daje największe korzyści, albowiem zapewnia: a) zupełne bezpieczeństwo, b) możność szybkiego wycofania gotówki, chociażby w wysokich kwotach, c) oprocentowanie wyższe, niż w innych wielkich instytucyach kredytowych (zdolnych do szybkich wypłat i dających zupełne bezpieczeństwo) oraz obliczanie odsetek za każdy dzień; d) uprawnienie do korzystania w razie potrzeby z kredytu w kraj. Centralnej Kasie; tę pomoc zamykają sobie Spółki, lokujące swe zapasy kasowe gdzieindziej. Odkładając część funduszów, jako rezerwę gotówkową, pozbawia się wprawdzie