Strona:Franciszek Stefczyk - Rolnicze spółki magazynowe.pdf/20

rzadko więcej. Przeciwnie zaś w Prusach, zwłaszcza na Pomorzu, gdzie znaczna część ziemi znajduje się w rękach wielkiej własności, przeważają Spółki większe, których działalność rozciąga się na okręgi w promieniu kilkumilowym od siedziby magazynu, a koszta budowy i urządzenia magazynów wynoszą od 75—350 tysięcy marek (90—420 tysięcy koron). Zakładane w krajach austryackich Spółki rolniczo-magazynowe są średnich rozmiarów i posiadają magazyny budowane i urządzane kosztem od 15—150 tysięcy koron.
 Przypatrzmy się nieco bliżej budowie i urządzeniu magazynu zbożowego Spółki rolniczej.
 Mniejsze magazyny są zwykle budynkami drewnianymi lub z pruskiego muru, parterowymi, ale zawsze z podłogą strychową. Większe magazyny są budynkami fundamentalnymi, murowanymi, jedno- dwu- albo nawet trzechpiętrowymi oprócz strychu; częstokroć posiadają także pod całym budynkiem albo jego częścią piwnice. Parterowa przestrzeń magazynu przeznaczoną jest głównie na przyjmowanie dowożonego do magazynu towaru i załatwianie ekspedycyjnych czynności. Dwa zatem boki magazynu, frontowy, zwrócony do toru kolejowego i przeciwległy, są zaopatrzone na zewnątrz pomostami, ułatwiającymi zładowanie towarów z wozów i załadowanie do wagonów. Dowiezione zboże dostaje się zatem na wagę dziesiętną, następnie zsypuje się je do zbiornika elewatora, czyli maszyny, która przenosi ziarno na wyższe piętro, albo na strych budynku. W tej drodze przechodzi zboże do młynka (wialni), który je uwalnia, jeżeli tego trzeba, z grubszych zanieczyszczeń, a potem przez tryery, które oddzielają poślad od zdrowego i pełnego ziarna, poczem zboże wędruje dalej elewatorem aż na miejsce przeznaczone do przechowywania, t. j. do zagrodzonych przestrzeni na po-