(Posaune) Queisser,[1] Belcke[2] nieco później. — W śpiewie uczennica Hillera G. E. Mara,[3] przedstawia świetnie szkołę niemiecką. W późniejszych czasach zajaśniały panie: Sonntag,[4] Schechner, Milder-Hauptmann v. Fassmann,[5] Sabina Heinefetter,[6] Zofia Löwe,[7] Lutzer,[8] Carl, z mężczyzn odznaczyli się Wild, Haizinger,[9] Bader i t. d.
Czas Mozarta „powszechny,“ w którym Niemcy, Włochy i Francya ręka w rękę postępowały w swym rozwoju muzycznym pod jego wpływem, — czas ten się przeżył. — Od 1830 widziemy nowy kierunek pod przewodnictwem Beethovena; (§. 54.) ścisłą granicę zapewne oznaczyć tu trudno, gdyż różnice często się wzajemnie zacierają, rozmaici muzycy raz ulegają więcej wpływowi Mozarta, to z kolei Beethovena. Dokładniejsze ich ugrupowanie dopiero później możliwe; w miarę jak pojawy bezpośrednio nas dotykające z czasem się nieco oddalą. — Niemniej jednak Bethoven staje tu jako główny, zwrotnikowy bohater epoki, orzekający koleje dalsze sztuki. Opera cofać się teraz poczyna, instrumentacya wysuwać.
