Strona:G. K. Chesterton - Charles Dickens.djvu/279

wiadań wierszowanych. Mało ludzi uprzytamnia sobie, że czytanie i pisanie są to nauki dowolne, które mogą przeminąć jak heraldyka.
 Ale umysł ludzki, który jest nieśmiertelny pozostanie i osądzi w sposób niezawodny pisarzy takich jak Dickens. Niema już chyba zarozumialca, któryby śmiał zaprzeczyć że Dickens otrzyma wysokie miejsce w nieprzemijającej literaturze. Lecz choć wszelkie przepowiednie robi się zwykle na oślep, chciałbym w tym rozdziale dowieść że miejsce, które Dickens zajmie w literaturze angielskiej dziewiętnastego stulecia będzie nietylko wysokie, lecz najwyższe ze wszystkich. W pewnym momencie sławy Dickensa, przeciętny Anglik byłby wynalazł w Anglji pięciu czy sześciu równie zdolnych powieściopisarzy. Gdyby zrobił spis, byłby wymienił Dickensa, Bulwer Lyttona, Thackeraya, Karolinę Brontë, George Eliot, może jeszcze i innego autora. Minęło przeszło czterdzieści lat i kilku z tych autorów zeszło na niższe miejsca. Obecnie niektórzy uznają, że najwyższa platforma należy się Thackerayowi i Dickensowi, inni, że Dickensowi, Thackerayowi i George Eliot, jeszcze inni, że Dickensowi, Thackerayowi, i Karolinie Brontë. Ośmielam się twierdzić, że skoro więcej lat przeminie i więcej jeszcze przetrzebią się szeregi, Dickens zapanuje nad całą Anglją dziewiętnastego stulecia; pozostanie sam na wzniesieniu.
 Wiem dobrze, że jest to twierdzenie bardzo śmiałe, i że może doprowadzić do lekceważącego