Strona:Gabrjela Zapolska-Kaśka-Karjatyda.djvu/088

a było to zwykłe jego zatrudnienie, które mu wypełniało długie popołudnie niedzielne. Gdy Kaśka cichym i nieśmiałym głosem wyjąkała swą prośbę, o pożyczenie jakiej pobożnej książki, Julja zakłopotała się szczerze.
 Lubiła Kaśkę bardzo i czuła dla niej pewien rodzaj wdzięczności za dopomaganie w oszukiwaniu męża; chętnie uczyniłaby zadość jej żądaniu, ależ prośba Kaśki tak jest dziwną, że doprawdy nie wie, jak wybrnąć z tego położenia.
 Służąca prosi o książkę!
 Cóż jej da do czytania, ona, która pogrążona w swej apatji, sama oprócz kroniki w Kurjerze nic prawie nie czyta? W tem bezdusznem, ślimaczem życiu, jakie pędzi, nie przyszło jej nigdy na myśl, że służąca może poprosić o pożyczenie książki. Mimo wszystko, czuje słuszność żądania Kaśki i, przygryzając bezkrwiste wargi, wysila swój umysł dla wynalezienia jakiegoś utworu literackiego, którymby bez wiedzy męża rozporządzić mogła. Prosić Budowskiego o pożyczenie jakiejś książki, drzemiącej na etażerce wśród pustych buteleczek od wody kolońskiej, znaczyłoby to samo, co nastąpić gniazdo żmij. — Ona sama książek nie posiada, ma tylko jedną do nabożeństwa, oprawną w aksamit — ale egoizm przeważa dobroć serca. Ręce Kaśki ogromne, o szerokich, spłaszczonych palcach, jakkolwiek czysto wymyte, nie dają dostatecznej rękojmi, że oprawa „Wspomożenia wiernych“ powróci z kuchni nieuszkodzona.
 Trzeba przecież jakoś zakończyć z tą dziewczyną, która stoi wciąż z pokorą wielką, czekając na wypełnienie zaniesionej prośby.
 Nagle Julja przypomina sobie, że idąc za mąż dostała od matki książkę, noszącą tytuł: „Kobieta, czyli historja łzy i śmiechu“, oryginalnie napisaną przez J. G.
 Julja nie czytała nigdy tej książki, schowała ją do komody pomiędzy prześcieradła, i otwierając szufladę, widzi czasem okładkę, czerwieniącą się wśród białych fałdów maglowanego płótna. Tak będzie najlepiej; choćby nawet Kaśka tę książkę zniszczyła, to niewielka szkoda, bo oprawa tania, papierowa, źle naśladująca skórę.