Strona:Gaston Tissandier Męczennicy w imię nauki.djvu/125

mechanika Jana Gutenberga«; a jednak po upływie kilku lat, zapominając o tem pierwszem zeznaniu, przywłaszczają sobie dla zysku zasługę odkrycia.
 Nieszczęśliwy wynalazca, raz jeszcze pozbawiony swej własności, porzuca ojczyznę. Naraz wszystkie niedole nękają go, traci żonę i dzieci, pognębiony wiekiem, bez chleba, jest blizki ostatecznej nędzy, gdy elektor nassauski, szlachetny książę Adolf daje mu u siebie przytułek. W Nassau znowu Gutenberg własnemi rękoma składa czcionki drukarskie.
 Gutenberg umarł w sześćdziesiątym dziewiątym roku życia, nie pozostawiając swej siostrze żadnego dziedzictwa, a światu przekazując królestwo wiedzy ludzkiej, wykryte i zagarnięte przez rękodzielnika.
 »Zapisuję siostrze — powiada w testamencie — wszystkie księgi przeze mnie wydrukowane w klasztorze Św. Arbogasta«. Biedny wynalazca przekazał tej, co go przeżyła, mienie zwykłe wielkich ludzi — swą młodość zużytą, życie prześladowane, imię nieznane, noce bezsenne i niepamięć współczesnych.
 Po śmierci Gutenberga drukarstwo rozpowszechniło się wszędzie, prasy drukarskie zaprowadzone zostały prawie we wszystkich wielkich miastach Europy, Francya za Ludwika XI-go, Anglia, Holandya, Niemcy, Włochy, użytkując z jego wynalazku, rozpoczęły druk książek.
 Jednocześnie z drukiem książek rozwija się snycerstwo, sztuka jednoczy się z nauką dla wzniesienia poziomu inteligencyi ludzkiej. Prawie w tejże chwili, w której zgasł Gutenberg, przyszedł na świat Albert Dürer. Ujrzał on światło dzienne w Norymberdze w 1471 roku, w tej właśnie epoce, w której snycerstwo drzeworytnicze zaczynało się przejawiać. W młodych latach przebiegł Niderlandy, ojczyznę pierwszych snycerzy, wyruszył do Wenecyi, gdzie słynęli poprzednicy Tycyana, zwiedził Wiedeń i tu umiał pozyskać względy cesarza niemieckiego Maksymiliana I-go, dzielnego współzawodnika Ludwika XI-go i Karola VIII-go. Albert Dürer tchnieniem potężnego geniuszu ożywiał drzewo. Miłość macierzyńska wi-