Strona:Gaston Tissandier Męczennicy w imię nauki.djvu/128

całego tego czasu nawet jednej godziny prawdziwego spoczynku«.
 W 1497 roku Alde ukończył druk wszystkich dzieł Arystotelesa i postanowił wkrótce potem wydać pisma Platona, Hippokratesa i Galiena: »Jeżeli mnie Bóg przy życiu zachowa — pisał w tej epoce — postaram się, aby współczesnym mi nie zbrakło nigdy dobrych książek literackich i naukowych«.
 Alde Manuce dotrzymał przyrzeczenia, w ciągu ośmiu następnych lat poświęcał się namiętnie drukowaniu najlepszych dzieł starożytności.
 W 1506 roku prace jego drukarskie musiały być całkiem przerwane wskutek klęsk wojny, pustoszącej Europę, a zwłaszcza Włochy. Ludwik XII-ty, dziedzic tronu francuskiego, roszczący sobie prawa do królestwa neapolitańskiego, sprzymierzywszy się z Ferdynandem Katolickim w celu wyparcia z tego państwa Fryderyka III-go, odzyskał Genuę i poskromił Wenecyę.
 Alde był jedną z najnieszczęśliwszych ofiar zaburzeń, wywołanych wojną Pozbawiony mienia, tracił czas na podróżach i staraniach w celu odzyskania swej fortuny. Wróciwszy do Medyolanu, stał się łupem swych nieprzyjaciół. Bez żadnego powodu biednego drukarza przyaresztowali żołnierze księcia mantuańskiego i osadzili, jak złoczyńcę, w straszliwem więzieniu, w którem z niesłychanem okrucieństwem, godnem rozbójników, skrępowanego przywiązano do muru.
 Ohydny ten zamach na wolność zacnego pracownika, przynoszącego chlubę swej epoce, wywołał oburzenie powszechne. Wskutek starań swych przyjaciół Alde odzyskał wolność, lecz pozostał ubogim, bez żadnych środków do życia. Dzięki jednak swej wytrwałości i energii zdołał odrodzić z popiołów swą drukarnię. Od 1507 do 1513 roku Alde wydaje tragedye Eurypidesa, dzieła Platona, pisma Plutarcha, komentarze Cezara, listy Cycerona i prace Pindara. W przedmowie do tej ostatniej publikacyi zaznacza, jak gorzkie przecierpiał próby.
 »Oto upływa lat cztery — powiada — jak musiałem