Nie zawsze wiedza zajmowała należne jej stanowisko w dziedzinie inteligencyi. Przez długi czas powagą jej pomiatano, zbijano dowody, nie uznawano zasad, przez długie wieki postęp jej był powolny, mozolny. Nie zawsze umysł ludzki władał sztuką rozpatrywania się w naturze, badania za pośrednictwem doświadczeń. Do epoki Odrodzenia wiedza ulega pedantycznej powadze szkoły, upada, gdy poszukuje życia, pod ciosami prześladowania. Kopernik, porzucający pojęcia, które w jego czasach szczepiono, głoszący wbrew poglądom ówczesnej szkoły, że ziemia obraca się naokoło słońca; Galileusz, odsłaniający ludzkości porywający obraz rzeczywistego ruchu gwiazd — przygotowali przewrót w historyi filozofii.
Po raz pierwszy spostrzeżono, że człowiek błądzi, żądając prawdy od ludzi, równie jak on nieświadomych, zamiast poszukiwać jej w naturze, odsłaniającej tajemnice cierpliwemu badaczowi. Galileusz z lunetą, zwróconą w niebo, to wypadek
