Strona:Gaston Tissandier Męczennicy w imię nauki.djvu/165

 Pailleur, przyjaciel domu, radził ojcu Pascal’a nie krępować dłużej powołania syna. Chłopiec też wkrótce dostał od ojca elementy Euklidesa i zrozumiał je, nie potrzebując żadnego komentarza. W niedługim czasie młody Pascal był już zdolny brać udział w konferencyach naukowych, odbywających się co tydzień, na które zbierali się uczeni paryscy w celu przedstawiania swych prac. Młodzieniec zajmował tu stanowisko zaszczytne, przedstawiał fakty nowe, częściej niż inni, a niekiedy wykrywał błędy w poglądach, uznanych za doskonałe. Wszelako studyował geometryę tylko w godzinach wolnych, głównie zaś uczył się języków, wykładanych mu przez ojca.
 W szesnastym roku życia napisał traktat o przecięciach stożkowych. Dzieło to może uchodzić za jeden z najważniejszych utworów umysłu ludzkiego. Gdy odczytujemy te pracę szesnastoletniego dzieciaka, nasuwa się nam myśl, czy autorem jej nie był ojciec Pascal’a.
 W dziewiętnastym roku życia Pascal wynalazł maszynę rachunkową, uznaną za jeden z najgenialniejszych pomysłów.
 Układ i urządzenie tej pierwszej maszyny rachunkowej zajęły mu lat dwa pracy, która podkopała jego zdrowie.
 Leibnitz, zdziwiony do najwyższego stopnia tym przyrządem, obliczającym mechanicznie wszelkie rachunki z pomocą tylko wzroku i rąk, usiłował go wydoskonalić.
 Większa część odkryć Pascal’a, podobnie jak powyższy przyrząd, zmierzała do zadośćuczynienia powszechnym potrzebom. Do takich należą taczki, pociągane jedną ręką ludzką, wózek z długiemi drążkami, będący szczęśliwą kombinacyą drąga z płaszczyzną pochyłą.
 W dwudziestym trzecim roku życia Pascal był twórcą teoryi barometru. Toricelli, uzupełniając pierwsze spostrzeżenia Galileusza, dotyczące ciężkości powietrza, wykonał w 1643 roku najważniejsze doświadczenie, dotyczące utrzymywania się kolumny rtęci pod wpływem ciśnienia barometrycznego. Pascal dowiedział się o tem z ust Mersenn’a, któremu to doświadczenie Toricelli opisywał, i zaraz nasunęła mu się myśl, »że