Strona:Gaston Tissandier Męczennicy w imię nauki.djvu/278

Ta strona została uwierzytelniona.

w tej pracy, pojmując wysoką jej wartość, zawiadomił Komitet o wynalezieniu dokumentu i dodając mu największe pochwały. Mianowany referentem tego projektu 4 kwietnia 1793 roku, Romme wstąpił na trybunę z przedstawieniem Chappe’a w ręku i uzyskał od Konwencyi sumę 6.000 franków, przeznaczoną na doświadczenia, dotyczące telegrafu.
Doświadczenia odbyto 12 lipca tegoż roku. Komisarze Konwencyi Daunou i Lakanal, z Abrahamem Chappe’m udali się do stacyi Saint-Martin, będącej jedną z końcowych, zaś Arbogast z kilkoma innymi deputowanymi i Klaudyuszem Chappe’m badali działanie przyrządu w Ménilmontant.
Doświadczenia trwały trzy dni. Z odległości siedmiu mil francuskich wszystkie depesze przesyłano z dokładnością i szybkością zdumiewającą.
Za powrotem do Paryża komisarze złożyli Konwencyi raport, wskutek którego Zgromadzenie Narodowe poleciło niezwłocznie zaprowadzić linię telegraficzną między Lille a Paryżem. Klaudyuszowi Chappe’mu poruczono urządzenie tej pierwszej linii, przyczem Konwencya poczytywała sobie za obowiązek nadać mu przy tej sposobności osobliwszy tytuł: inżyniera telegrafu.
Roboty, prowadzone w celu urządzenia tej linii, rok przeszło trwały. Nie potrzebujemy wyliczać trudności i przeszkód, jakie należało przezwyciężyć, ani mówić o niepospolitej energii, którą rozwinięto, chcąc wprowadzić w bieg nowy ten system. Trudności pokonano odwagą, wytrwałością i zgodnością rodziny w prowadzeniu dzieła, od którego powodzenia zależała sława wynalazcy.
W końcu 1794 roku roboty ukończono. Linię telegraficzną otwarto między Paryżem a Lille, i 30 listopada telegraf ten doniósł Konwencyi o zdobyciu przez Francuzów Condé, skąd wyparowano Austryaków.
Telegram w ciągu kilku minut nadszedł z Lille do Zgromadzenia Narodowego. Prezes odczytał depeszę przy oklaskach całej sali.
Przesłano natychmiast zapomocą telegrafu powietrznego