Strona:Gaston Tissandier Męczennicy w imię nauki.djvu/55

o przerzucenie się z Senegalu do Nigru, przez kraje, prawie dotąd nie zwiedzane, często nawet całkiem nieznane. Była to misya wielce niebezpieczna, zarazem naukowa i dyplomatyczna. Mage wyruszył w drogę z doktorem Quintin; w walce z klimatem i krajowcami zginęło wiele ofiar, lecz bądźcobądź tryumf był zupełny.«
 W końcu 1869 r. Mage wracał do Francyi na statku Gorgone, na którym dowodził. Nie liczył wówczas jeszcze trzydziestu trzech lat; po odbyciu tej nowej dwuletniej kampanii powracał do ojczyzny i domowego ogniska, do młodej żony, oczekującej go z utęsknieniem. Podczas nocy z 19-go na 20-go grudnia zbliża się do brzegów Bretanii i zamierza wpłynąć do portu Brest; lecz zrywa się burza szalona, gwałtowny orkan rzuca Gorgonę na rafę podwodną, w odległości kilku mil francuskich od portu. Mage ze stu dwudziestu ludźmi, stanowiącymi osadę okrętową, pochłonięty zostaje przez fale.
 Dawid Livingstone jest niezaprzeczenie jednym z najsłynniejszych wędrowców, jacy odznaczyli się w arenie badań geograficznych. Występuje on w niej w charakterze jednej z najszlachetniejszych postaci cywilizacyi nowożytnej, a zarazem przedstawia nam jeden z najpiękniejszych wzorów poświęcenia się dla nauki i ludzi. Livingstone urodził się w Blantyre, w Szkocyi, 19 marca 1813 roku, kreśli on nam dzieje swego życia, opowiada z dumą o swych przodkach, na których honorze nie było nigdy żadnej skazy. Godłem tego wędrowca i jego praojców było zawsze: »Bądź prawym.« Wszelako on był nie tylko prawym, ale i szczytnym dobrocią serca, siłą woli. Od dziesiątego roku życia młodziuchny Dawid musiał zaspakajać owocem pracy dziecięcej potrzeby swej rodziny. Spełniał on skromne obowiązki robotnika w rękodzielni bawełny w Blantyre. Gdy nastąpił wieczór, zabierał się do nauki, w ciągu zaś dnia kładł książki przed sobą na warsztacie i chciwie je czytał. Łoskot maszyn nie przeszkadzał mu wcale. »Temu to zawdzięczam, powiada Livingstone, że mi całkiem obojętny jest hałas, że mogę z największą łatwością czytać