kierunkami, zmieniającymi myślenie o polityce międzynarodowej i wpływającymi na formowanie się współczesnych teorii geopolitycznych stały się:
- • transformacja społeczeństwa przemysłowego w społeczeństwo informacyjne,
- • odchodzenie od powiązań hierarchicznych na rzecz powiązań sieciowych, przechodzenie od gospodarki narodowej do gospodarki światowej,
- • przesunięcie wektorów rywalizacji z kierunku Wschód-Zachód na Północ-Południe procesy policentryzacji świata[1].
Większość ze współczesnych teorii geopolitycznych nie ma ściśle narodowego charakteru, nie odnosi się tylko i wyłącznie do jednego państwa, ponieważ istotą myślenia w kategoriach geopolitycznych jest myślenie wielkoprzestrzenne, ponadnarodowe. Cechą charakterystyczną myśli geopolitycznej początków XXI wieku jest eksponowanie czynników integracyjnych, dążenie do kontynentalnych, a nawet pankontynentalnych powiązań polityczno gospodarczych. Poniżej przedstawiono najpierw kilku wybranych przedstawicieli anglosaskiej myśli geopolitycznej, by następnie przejść do prezentacji koncepcji europejskich i rosyjskich, szczególnie istotnych ze względu na położenie geopolityczne Polski i fakt, że Rosja jest jedynym z głównych punktów odniesienia dla rodzimych przedstawicieli myśli geopolitycznej.
- ↑ Por. J. Potulski, Geopolityka w świecie ponowoczesnym, Częstochowa 2011, s. 11.