pagandy pewnych idei, które zwolna zakorzeniały się w umysłach, a następnie przez stowarzyszanie się jednostek w celu zrealizowania tych idei i poglądów teoretycznych. Drogą to właśnie asocyacyi tłum wytworzył sobie pojęcie jeżeli nie całkowicie uzasadnione, to w każdym razie zupełnie określone o swych interesach i stał się świadom swej potęgi. Teraz tłum ten tworzy syndykaty, przed którymi wszystkie władze jedna za drugą kapitulują, tworzy giełdy pracy, które, wbrew wszelkim prawom ekonomicznym, chcą rządzić warunkami pracy i płacy roboczej. Do zgromadzeń ustawodawczych tłum ten posyła przedstawicieli, pozbawionych wszelkiej inicyatywy, wszelkiej niezależności i będących tylko mowcami komitetów, które ich wysłały.
Żądania tłumu stają się dziś coraz wyraźniejszemi i dążą w ostateczności do zupełnego zburzenia obecnego porządku społecznego. Na jego miejsce tłum chce zaprowadzić ów komunizm pierwotny, który był stanem normalnym wszystkich grup ludzkich w zaraniu cywilizacyi. Ograniczenie godzin pracy, wywłaszczenie kopalń, koleji żelaznych, fabryk i gruntów, równy podział dochodów, pozbawienie klas wyższych władzy na rzecz warstw ludowych itp. — oto żądania tłumu.
Posiadając niewielką zdolność argumentacyi, tłum ma natomiast ogromną zdolność czynu, przez obecną jego organizacyę niezmiernie
Strona:Gustaw Le Bon-Psychologia tłumu.djvu/16
Ta strona została uwierzytelniona.
12