Strona:H. Bukowski. Wspomnienie pośmiertne.djvu/5

pobili porządnie gwardję finlandzką, która się dała bezmyślnie wyprowadzić Moskwie przeciw walczącemu o swą wolność narodowi. Moskwa każdego gnębi po kolei; przyszła teraz kolej na Finlandczyków, którzy jej w dwóch powstaniach naszych ujarzmiać nas pomagali, a jednak podług konstytucyi wojsko finlandzkie służyć tylko winno do obrony granic Finlandji a nie do ujarzmiania obcych narodowości. Czemuż wówczas sejm finlandzki nie zaprotestował? Hodie mihi cras tibi! W bitwie pod Popielanami zginął kniaź Wincipius, osobisty przyjaciel cara Aleksandra II, raniony naprzód przez Henryka Bukowskiego a potem dobity przez litewskiego chłopa powstańca. — H. Bukowski wziął następnie udział pod dowództwem Mackiewicza w krwawej a nieszczęśliwej dla powstańców bitwie pod Świętobrościami.
 Po upadku powstania krył się przez jakiś czas po chatach włościańskich, wreszcie dostał się do Rygi, zkąd udało mu się umknąć przed prześladowaniem carskiem do Stockholmu. — W Stockholmie rozpoczęła się jego działalność na innem polu. Szwecja pełna jest pamiątek polskich, wyniesionych od nas podczas wojen szwedzkich.
 H. Bukowski od dzieciństwa miał pociąg do zbierania starożytności. Przyjąwszy miejsce praktykanta u sławnego antykwaryusza Christiana Hammera, oddał się ulubionym studjom archeologicznym i zaczął zbierać pamiątki polskie. Wkrótce otworzył swój własny zakład antykwarski, który szybko pozyskał ogólne zaufanie a w Szwecji cieszył się niesłychanem powodzeniem w najwięcej wpływowych sferach i u dworu. Król i następca tronu niejednokrotnie zwiedzali zakład Bukowskiego i byli jego klijentami.
 Rewolucjonistę polskiego otaczał ogólny szacunek.
 Bukowski namówił Wład. Platera do założenia zagranicą Muzeum polskiego w Rapperswylu i stawszy się