Strona:Helena Mniszek - Prawa ludzi.djvu/77

chwilą. Poczem Janiuk dotknął dłonią drzwi kościelnych.
 — Kiedy to się stało?...— spytał szeptem bolesnym.
 Tomasz żałośnie pokiwał głową i westchnął ciężko.
 — Wprędce jakoś po tem, jak was wywieźli.Za dużo nas tu przychodziło. Proboszcz, jak umiał, chrzcił, śluby dawał, to i kłóło w oczy „naczalstwo“ a policję. Gdzież to mieliśmy się modlić, w naszym kościółku na cerkiew prawosławną przerobionym?..Księdza naszego nam zabrano.
 — Toż jeszcze przy mnie — pamiętam.
 — A widzicie! Zbieraliśmy się tu na nabożeństwa, za to naczelnik się wściekał, „naczalstwo” robiło „donosy” ot i zamknęli jedyny kościół. Nikt do niego wejść nie może, prawda, ale i cerkiew świeci pustką, noga nasza tam nie stanie.
 — A ksiądz proboszcz?...
 — Wywieziony do Rosji.
 — Zbawicielu świata!.. Gdzież się teraz modlicie?..
 — Po chałupach się zbieramy. Dzieci chrzczą z wody, a jak podrosną to wożą sekretnie do kościoła w odległe strony. Śluby — jak Bóg dał, tułają się ludziska, czasem, raz na rok ksiądz (jeden taki) przyjedzie, przebrany. Zmarłych chowamy sami z bractwem.
 — Niedola, wieczna niedola...
 — Kiedyście przyszli, Szymonie? nikt o was we wsi nie mówił...
 — Przywlokłem się w nocy i tu zmartwiałem, że już mało ze mnie życie nie wyszło.
 — To pójdźcie do chałupy, nie pytacie się nawet o swoich?...
 — Nieszczęście tak m nie ogłuszyło.Zdrowi tam choć oni wszyscy?...