wiejskich fujarkach i ligawkach. Ta dźwięczność formy wynagradza nawet poniekąd to, co się może znaleźć mniej właściwego w treści. Utwory z charakterem opisowym mniej są udatne. I w Klaudii i w Tarczy Scypiona brak jest perspektywy i rysunku. Zbytnia obfitość słów utrudnia czytelnikowi dokładne widzenie osób i ich charakterów. Nie masz przy tem w tych utworach ducha starożytnego. Romans wiosenny jest naśladownictwem W Szwajcarii, w którem bogactwo kwiatów nie zdoła zastąpić szczerości uczucia, prawdziwej melancholii i natchnienia. Jest to utwór sztuczny. Potrzeba w takich rzeczach „więcej prawdy w mniej sztucznych obsłonach“. — Wiersz Grünwald napisany pod natchnieniem obrazu Matejki należy również do mniej udatnych. Ogromna treść stoi tu w sprzeczności z formą krótką, śpiewną, dobrą raczej na jaką kołysankę, niż na poemat opisujący bitwę. Natomiast między lirykami p. Konopnickiej znaleźć może czytelnik prawdziwe perły, do wyszukania których najmocniej go zachęcamy.
Sygurd Wiśniowski. Powieści: Czarna czy biała, Hidalgo, Odetta. Lwów, r. 1881. Wyd. Gubrynowicza i Schmidta. Czytaliśmy niedawno zarzut stawiany pracom Wiśniowskiego i Sewera, że tylko bogate literatury zachodnie mogą sobie pozwalać na podobne utwory, w których fantazja tak miesza się z prawdą, że jednej od drugiej nie odróżnić. U nas ma to być jakby luksus zbyteczny. W tym zarzucie, jednym z najniesłuszniejszych, ja-
