Strona:Henryk Zieliński - Polacy i polskość ziemi złotowskiej.djvu/045

Ta strona została uwierzytelniona.

w pow. złotowskim swych najbardziej zachodnich przedstawicieli. Jeszcze inni reprezentanci rozmaitych światów florystycznych mają absolutną granicę swego występowania w powiatach sąsiadujących ze Złotowskiem[1].
Kresowość Ziemi Złotowskiej zaznacza się w prehistorii. W III okresie epoki brązu (1300—1100 przed Chr.) do wschodniej granicy międzywojennego powiatu złotowskiego sięga zwarte osadnictwo ludności środkowo­‑pomorskiej grupy kultury łużyckiej. W IV i V znowu okresie brązu (1100—700) pow. złotowski, część sąsiedniego człuchowskiego i tereny od nich na zachód odbijają od ziem okolicznych z północy i południa, zamieszkałych przez ludność prasłowiańską grupy zachodnio­‑wielkopolskiej i kaszubskiej, pustką i wyludnieniem, wywołanych może jakimiś wojnami lub innymi kataklizmami, jakich dzieje tak mało oszczędzały tej kresowej ziemi. W epoce żelaza, w okresie halsztackim (700—400), lateńskim (400—0) i rzymskim (0—400) cechują tę ziemię również znamiona kresowości. Stanowiska lateńskich grobów kloszowych, najdalej na zachód wysuniętych, występują w powiecie złotowskim. Później, kiedy powiat zasiedlony był przez ludy grupy oksywskiej kultury grobów jamowych, nad dolną Głdą, niedaleko granic powiatu zatrzymał się najazd Burgundów[2].
I w nowszych już czasach, w chwilach wielkich rozstrzygnięć dziejowych, Ziemia Złotowska zwracała na siebie szczególną uwagę i często była terenem spornym. Gdy po pokoju kaliskim przeprowadzano rozgraniczenie (1343) między przypadłym Krzyżakom Pomorzem a terytorium Polski, Ziemię Złotowską wyraźnie wyłączono z Pomorza i przydzielono

  1. Schmitz-Frase: „Landeskunde der Provinz Grenzmark Posen-Westpreussen“, Breslau 1929, str. 77.
  2. J. Kostrzewski: „Prehistoria ziem polskich“, Kraków 1939 (mapki).