Strona:Heraldyka (Kochanowski).djvu/15

Ta strona została uwierzytelniona.
– 9 –

cza wysoce stylowych, mniej stylowych, lub zgoła indywidualnych wytworów ludzkich, które na wartości tej tracą lub zyskują tylko przez porównanie.
Ponieważ istotny cel stwarzania i utrzymywania wszelakich godeł, czyli znaków, był zawsze i wszędzie jednaki, a było niem pragnienie symbolicznego uwidocznienia indywidualności jednostki lub grupy, a za nią — własności, przeto cały ogrom godeł wszystkich klas, czasów, ludów i narodów stanowi w zasadzie jedną wspólną kategoryę zjawisk, posiadającą w pomienionych cechach (wspólności celu) swój wspólny mianownik. Gérard de Nerval wygłosił zdanie: La connaissance du blason est la clef de l’histoire de France[1], a rzekomy ten paradoks dałoby się rozszerzyć, mówiąc, że znajomość genezy i dziejów wszystkich godeł wogóle, byłaby drogocennym kluczem do poznania dziejów wewnętrznych ludzkości.

  1. Znajomość herbów jest kluczem do historyi Francyi.