Strona:Heraldyka (Kochanowski).djvu/30

– 24 –

tłego Rzymu, zdawał się gnuśnieć i obumierać w oczekiwaniu końca świata, a z nim i bolesnych tęsknot swoich.
 Świat ten nie przeczuwał nawet, jak blizkiem i jak potężnem miało być jego odrodzenie, które w pierwszej, reakcyjnej dobie swego panowania, zamieniło zastałe pulsa znękanej ludzkości w łożysko wartkich prądów ideału.
 Zmianę tę wywołały, jak wiadomo, Wojny Krzyżowe, które, poza znaczeniem religijno-moralnem, spowodowały powstanie całego szeregu zjawisk kulturalnych.
 Olbrzymie te wyprawy podłożyły podstawę pod organizacyę potężnego rycerstwa, a dokonane dzięki niemu, zetknięcie się europejskiego Zachodu ze Wschodem, tak bogate w skutki cywilizacyjne, uczyniło z klasy wojowników stan panujący pod względem społecznym, prawnym i kulturalnym.
 Narodziła się cywilizacya nowa, rycerska, rozwijająca się nader chyżo; nastała nowa epoka w życiu starego świata: epoka przeciwieństw, rodząca