Strona:Heraldyka (Kochanowski).djvu/91

– 85 –

tum, clenodium, oznaczające, jak wiadomo — herby.
 Zagadkowość łączy wprawdzie kwestyę początku herbów naszych z kwestyą pochodzenia szlachty polskiej, ale zagadkowość ta nie może być dowodem synchronistycznej genezy obu pomienionych zjawisk, zwłaszcza, że przeczą temu poważne dowody.
 Społeczny ustrój rodowy istniał już w Słowiańszczyźnie przedhistorycznej. Szlachta polska nie poczęła go, lecz zachowała najdłużej. Jednostki rycerskie (szlacheckie) w chwili, kiedy występują po raz pierwszy na widowni dziejowej, są już członkami wspólnot opartych na pochodzeniu wspólnem, a uważających później szlachectwo za swój przywilej odwieczny. W zaraniu dziejów Polski zjawiają się przeto rody szlacheckie, czyli też tylko szlacheckie gałęzie rodów zwykłych, których mianem były ich zawołania.
 Najdawniejsi przedstawiciele historyczni tych „rodów“, posiadających zawołania własne, będące najpierwot-