obywateli, nawykła była, obyczajem tradycyonalnym, traktować sprawy miejskie według pewnéj rutyny i pewnego mechanizmu, bez wyższego pojęcia o zadaniach i powołaniach gminy i bez gorącego dla nich poświęcenia. Uderzył ten apatyczny stan jéj bystry umysł Marcinkowskiego; z właściwą sobie gorliwością i powagą wprowadził on przy pierwszych wyborach nowe do rady żywioły, a z niemi nieznane dotąd życie i zajęcie. Skutkiem tego była kilkoletnia większość polska, która jego powołała na zastępcę przewodniczącego; a krótkie dzieje prac téj reprezentacyi, w któréj Marcinkowski zasiadał, wykażą zapewne, że ta pięcioletnia epoka nie była jedną z najmniéj pożytecznych dla miasta.
Rozleglejszą i skuteczniejszą była rada i praca jego na szerszém polu obywatelskiéj usługi w prowincyi całéj. Cokolwiek dobrego i pożytecznego tu zrobiono od chwili ocknięcia po omdleniu, jakie sprawił nieszczęśliwy koniec wojny r. 1831 aż do katastrofy roku 1846, wszystko to prawie albo pomysłowi i inicyatywie, albo przynajmniéj energicznemu i umiejętnemu wykonaniu Marcinkowskiego przypisać należy. On to po powrocie z zagranicy ocucił umysły z kilkoletniego uśpienia i powołał je do nowego życia i do nowéj pracy. On wywołał i wywoływał ciągle na scenę téj pracy ludzi zdolnych, moralnie i materyalnie zasobnych, i do zbawiennego użycia tych zasobów zagrzewał. On dawał hasło i nawoływał gotowych i wprawnych do usług ludzi, ilekroć gdziekolwiek i kiedykolwiek coś pożytecznego zrobić należało. On umiał godzić w wspólném poczuciu obowiązku dla sprawy publicznéj wszystkie warstwy i żywioły spółeczne, powołując je wszystkie do szlachetnego współubiegania się na polu zasługi i poświęcenia. On nareszcie wskazywał we wszyst-
Strona:Hipolit Cegielski - Życie i zasługi doktora Karola Marcinkowskiego.djvu/42
Ta strona została uwierzytelniona.