Uwolniona rzeczpospolita od wojny szwedzkiej, obróciła wszystkie siły swoje przeciwko Moskwie, która częścią pustoszyła wsie i dzikim sposobem wycinała ludzi, częścią posuwając coraz dalej swój najazd, garnęła do siebie znaczniejsze mista. Już bowiem oprócz znacznej części kraju, sama nawet stolica księstwa litewskiego Wilno zostawało w mocy moskiewskiej; i chociaż pamiętna pod Konotopem klęska osłabiła nieco siły nieprzyjacielskie, zostało jednak całe wojsko pod komendą generała Chowańskiego mającego trzydzieści tysięcy ludzi, który im mniej miał odporu, tem śmielej coraz posuwał się dalej. Car Alexy Michałowicz wiele dobrego obiecując sobie po przymiotach wojennych generała Chowańskiego, umyślił wkrótce z resztą sił wkroczyć do Polski, na to tylko oczekując, aby mu poprzedzające zwycięstwa usłały drogę do tronu. Że zaś to
