Strona:Honoryna; Studjum kobiety; Pani Firmiani; Zlecenie.djvu/121

njowaną jak papier nutowy, z jego znakami, całemi i półnutami, ozdobnikami, krzyżykami, kasownikami. Ta słaba kobieta nie obce narazić ani swej miłości, ani swego męża, ani przyszłości dzieci. Dzisiaj, nazwisko, stanowisko, majątek, nie są już flagą na tyle szanowaną, aby mogła pokryć wszelki towar. Arystokracja nie wyrusza w komplecie, aby służyć za parawan kobiecie która pobłądzi. Kobieta z towarzystwa nie ma tedy, jak niegdyś wielka dama, wojowniczej postawy; nie może nic zdeptać nogą: jąby zdeptano. To też, jest to kobieta jezuickich mezzo termine, najpodejrzańszych kompromisów, strzeżonych pozorów, lawirujących zręcznie sekretnych miłostek. Boi się służby, jak Angielka która zawsze jest pod grozą procesu o cudzołóstwo. Ta kobieta tak swobodna na balu, tak ładna na przechadzce, jest niewolnicą w domu; niepodległa jest jedynie przy zamkniętych drzwiach albo w myśli. Chce pozostać kobietą z towarzystwa. To jej przewodnia myśl. Otóż dziś, kobieta porzucona przez męża, o szczupłej pensyjce, bez powozu, bez zbytku, bez loży w teatrze, bez boskich akcesorjów tualety, nie jest już ani kobietą, ani dziewczyną, ani mieszczką; jest unicestwiona, staje się rzeczą. Karmelitanki nie chcą kobiety zamężnej, to byłaby bigamja; czy kochanek będzie chciał jej zawsze? oto pytanie. Kobieta z towarzystwa może być przedmiotem potwarzy, ale nigdy obmowy.
 — Wszystko to, to okropna prawda, rzekła księżna de Cadignan.
 — To też, podjął Blondet, kobieta z towarzystwa jest czemś między angielską obłudą a uroczą francuską szczerością zeszłego wieku; połowiczność, będąca znamieniem czasu, w którym nic z tego co jest nie jest podobne do tego co znika, gdzie nic nie prowadzi do niczego, gdzie istnieją tylko odcienie, gdzie wielkie postacie znikają, a różnice są czysto indywidualne. Wedle mnie, niemożliwe jest, aby kobieta, choćby się nawet urodziła w pobliżu tronu, posiadła przed dwudziestym piątym rokiem encyklopedję błahostek, sztuczek, ważnych drobiazgów, odcieni głosu i harmonij kolorów,