to lat upłynąć miało, według autora, pomiędzy stworzeniem świata przez Jehowę i opuszczeniem przez Żydów Egiptu, czyli wystąpieniem Żydów na widownię dziejową w charakterze narodu; wszedłszy bowiem oni do Egiptu jako kilkanaście rodzin, utworzonych przez synów Jakóba, opuszczają ten kraj jako lud miljonowy, uświadomiony co do swej odrębności, związany ciężką niewolą, doświadczaną w obcym kraju, podążający do wspólnego celu, jakim było zdobycie sobie własnej swej ojczyzny.
Wyszedłszy Żydzi z Egiptu, państwa urządzonego na podstawie praw i zwyczajów utrwalonych przez kilka dziesiątków stuleci, znaleźli się raptem na pustyni bezludnej, w kraju sobie obcym, nie mając nad sobą żadnego rządu, żadnych ustaw społecznych, nie podlegając żadnym prawom, a sposób nowy życia, nowe warunki i okoliczności bytu mogły dopiero w przyszłości wytworzyć odpowiednie zwyczaje i urządzenia. Nieodzowną przeto dla nich stało się koniecznością zdobyć sobie takie ustawy, wytworzyć na ich powadze swe własne urządzenia i zwyczaje.
W Pięcioksięgu Mojżesza trzy środkowe księgi (II—IV, Exodus, Leviticus, Numeri) zawierają właśnie takie ustawy. Otóż autor Małej Genezis poczęści je streszcza, poczęści je objaśnia, a na je-
siać i nie będziecie żąć tego, co się samo przez się zrodzi, ani zbierać będziecie gron z winnic zaniedbanych, bo miłościwy rok jest, święty wam będzie« (III, Leviticus, XXV, 3—15).
W kronikach hebrajskich nie znajdujemy żadnego śladu wprowadzenia do życia i zachowywania tego przepisu. Otóż autor Małej Genezis, chcąc przypomnieć ów przepis i na niego szczególniejszy nacisk położyć, w ten swój utwór wprowadza podział czasu na lata jubileuszowe i tygodnie jubileuszowe. Było to przypomnienie atoli nieco zapóźnem. Żydzi utracili możność urządzania sobie życia i swoich potrzeb.
Wyrazy: jubileusz, jubileuszowy pochodzi od słowa hebrajskiego jabal, oznaczającego według Geseniusza: 1) undavit, fluctuavit (aqua); poet.: ivit, incessit (de homnibus), maxime in populi undis fluctuantibus atque in pompu solemni; 2) jubilavit (onomatopoet. clamavit io, ejulavit, ululavit). Thes-ling. hebr. et chal. II, 560—561.
