na francuski znajdujemy w Dictionaire du Apocryphes Migne’a, t. II, p. 161—168. Jest on powtórzeniem, niby streszczeniem, Apokalipsy Barucha. Celem jego, według fikcji autora, obwieścić dziewięciu i p6ł pokoleniom żydowskim, przeniesionym nad Eufrat, treść widzeń Barucha, podanych w Apokalipsie.
Izajasz, którego przemówienia rozpoczynają w Zbiorze pomników starożytnego piśmiennictwa hebrajskiego Księgi Proroków późniejszych (Prophetae Posteriores), żył, jak głosi napis nad rozdziałem I-ym tych jego przemówień, »za dni Ozeasza, Jonatana, Achaza i Ezechiasza, królów judzkich«, a więc w VIII i na początku VII wieku przed erą naszą.
Znaczenie, do którego doszedł Izajasz na dworze ostatniego z wyliczonych królów, Ezechjasza, reakcyjne pod każdym względem a więc — nieprzyjazne otoczeniu tego króla, rządy syna i następcy jego Menasesa, a przytem, nieznany koniec życia i okoliczności, towarzyszące starości samego proroka, wybornie się nadawały do podniecenia wyobraźni przy dociekaniu przyczyn i rodzaju śmierci jego, a następnie — do wytworzenia się legendy o niej. Otóż w utworze noszącym tytuł Άναβατίκὸν Ήσαίου, Ascensio Isaiae, złożonym z rozdziałów II, rozdział II, 1—12 wersetów III-go i 2—14 w. V-go zawierają opowiadanie, na jaki rodzaj śmierci Manases skazał Izajasza. Zredagowanie tego opowiadania mogło nastąpić na początku I-go wieku przed erą naszą. Dokonał tego Żyd prawowity. W drugiej połowie tego stulecia nieznany judeochrześcijanin do tego opowiadania dodał wersety 6—13 rozdziału I, 18—31 III-go, rozdział IV i 1, 15, 16 wersety V-go. Dowodzą tego słowa następne: »Gdy to się stanie, zejdzie Belial, monarcha możny, król świata, nad którym panuje od czasu jego istnienia; on zejdzie ze swych wysokości pod postacią króla niesprawiedliwego, zabójcy
