Strona:Ignacy Radliński - Apokryfy judaistyczno-chrześcijańskie.djvu/50

kraje, a która już Kumejskiej nosi dodatkową nazwę, był Wirgiljusz, współczesny Tybullowi, aczkolwiek o lat 16 odeń starszy (70—19). Ta dodatkowa nazwa miała odróżniać tę Sybillę od kilku innych znanych Rzymianom i przez poetów wzmiankowanych.
 Wizerunek Sybilli Kumejskiej przez Wirgiljusza do piśmiennictwa rzymskiego, a przez to piśmiennictwo do literatury powszechnej wprowadzony, może służyć jako wyraz ogólny pojęć o Sybillach współczesnego poecie temu świata dziejowego, a otrzymanych przez ten świat w spadku po pokoleniach dawno ubiegłych. Sybilla Kumejska, w obrazie Wirgiljusza, staje przed nami, jako typ wogóle Sybilli z zamierzłych czasów dziejowych, wskrzeszony potęgą wyobraźni i urokiem słowa.
 Wizerunek Sybilli pomieścił poeta w narodowej epopei rzymskiej Eneidzie. Tylko na tle epopei pozostaje on we właściwym sobie otoczeniu. Tylko ramy poematu bohatersko-mitycznego są dlań właściwemi ramami. Wyrwany ze swojego otoczenia, wykrojony z własnych ram wizerunek Sybilli traci swą istotę, rozpływa się w uroczych dźwiękach wyrazów i ginie, jako całość, niby rozpierzchłe, rozwiane widziadło senne.
 Zatrzymamy się wiec na tym poemacie.
 Ludy starożytne, uznając możliwość zbliżania się bogów płci obojga do ludzi w bardziej widomy sposób, niż natchnienia i objawienia, szczególniejszą czcią otaczały synów bożych (córki jakoś mniej), powstałych ze związków bogów z kobietami i bogiń z mężczyznami. Każdy naród starożytny szczycił się bądź bezpośredniem pochodzeniem od takiego syna bożego, bądź tem, że wydawał ich po jednemu lub kilku, co niezbicie znowu wykazywało wyższość jego obywateli i obywatelek nad obywatelami i obywatelkami innych narodów, które ich nie wydawały wcale. A ponieważ wszystkie narody starożytne, które żyją w dziejach powszechnych, wydawały synów bożych, lub od nich powstawały, przeto sądzić możemy, że powstawanie od takich istot lub ich wydawanie — było jedynym warunkiem przejścia danego narodu do historyi.
 Nim jeszcze Rzym został założony przez Romulusa i Rema,