Strona:Ignacy Radliński - Apokryfy judaistyczno-chrześcijańskie.djvu/67

mity, który nawet był prokonsulem, znany z wielkiej nauki i łatwej wymowy, kiedyśmy o Chrystusie rozmawiali, pokazał nam księgę grecką, objaśniając, że to są wieszczby Sybilli Erytrejskiej, w nich zaś wskazał pewny ustęp, którego litery początkowe stanowiły wyrazy: Ίησοῦς Κριστός Θεοῦ υίὸς Σωτήρ, co po łacinie znaczy: Jesus Christus Dei Filius Salvator... (De Civitate Dei, XVIII, 23)«.
 Kiedy Cesarz Konstantyn, czy też w jego imieniu Euzebjusz biskup cezaryjski, wygłaszał powyżej przytoczony urywek o wszechświatowem znaczeniu Sybilli, Instytucja Quindecimviri Sacris faciendis jeszcze istniała, a nawet istnieć również mogła, kiedy ów Flakcjanus pokazywał księgę grecką z proroctwami Sybilli Augustynowi. Co więcej, zainteresowanie się rządu i ogółu Księgami Sybilskiemi nie tylko z biegiem czasu nie ustawało, lecz, rzec można śmiało, podnosiło się jeszcze. „W roku 785 od założenia Rzymu (32 e. n.) jeden z Quindecimvir’ów, Caninius Gallus, za pośrednictwem trybuna ludowego Quintilianusa przedstawił Senatowi projekt zwiększenia zbioru jeszcze o jedną Księgę. Tyberjusz zganił senat i zwiększenia zbioru zakazał. Ten fakt dowodzi ciągłego pojawiania się proroctw, przypisywanych Sybillom. W 64 r., po owym historycznym pożarze Rzymu, Neron rozkazał badać Księgi fatales. Quindecimvir’owie uspakajali strwożoną ludność miejską procesjami i modłami, według wskazówek Sybilli urządzanemi, do bogów podziemnych: „Wulkana, Cerery, Prozerpiny, i do bogini niebieskiej, Junony. Współcześnie krążyć poczęły nowe proroctwa, specyalnie przeciw Neronowi wystosowane. W 117 r. władzę cesarską obiecały księgi Adrjanowi. Sławne Igrzyska Stuletnie (Ludi saeculares), urządzane przez Quindecimvir’ów głównie i to według wskazówek poczerpniętych w Księgach, odbywały się w wieku III dwukrotnie, w 204, za Septimusa Sewerusa, i w 247, za Filipa Augusta II. W dwukrotnem trzęsieniu ziemi, za Cesarza Gordjana, w 241 r., i za Galljena, w 262, pochłaniającem całe miasta z mieszkańcami, środków zaradczych dostarczały również Księgi.
 Wyjątkowo ważne wskutek swej autentyczności a zarazem obfitości szczegółów dokumenty, tyczące się spraw Quindecimvir’ów,