Strona:Ignacy Radliński - Apokryfy judaistyczno-chrześcijańskie.djvu/98

 Dwie te różne stopniami i od siebie niezależne, aczkolwiek z jednego źródła wypływające, propagandy uwydatniły się w dwóch z tych czasów, to jest, z końca I-go wieku przypisywanych Sybilli utworach: w Prooemium (Wstępie) do Ksiąg Sybilskich i w § 2 Księgi VIII, stanowiącym w niej wiersze od 217 do 427. W pierwszym utworze autor wygłasza potęgę samego Jehowy; w drugim — opowiada o wypadkach, zaszłych na początku tego wieku w Judei (w. 287—324) o przyjściu na świat, ukrzyżowaniu i zmartwychwstaniu Syna Bożego i o następnych jego na świat powrotach, w celu dokonania nie dokonanych za pierwszego pobytu czynów, które były wszelako celem jego na świat przybycia. Początkowe litery pierwszych 34 wierszy (217—250), razem odczytane, tworzą następne greckie wyrazy: Ίησους Χρειστος θεου υίος σωτηρ σταυρος. Jest to właśnie ów sławny akrostych, o którym wspomina cesarz Konstantyn w swej mowie do Zgromadzenia Świętych.
 Po tych dwóch utworach następujące w Ordo legendi Sybillina inne pochodzą z czasów Antoninów, a więc z wieku II, drugiej jego połowy, i z czasów Aleksandra Sewera, z pierwszej połowy wieku 111. Są to § 3 Księgi III (w. 285—483), Księga V, § 1 Księgi VIII (w. 1—216) i Księgi VI i VII.
 W wieku II na czele państwa Rzymskiego stawali po kolei ludzie (Trajan, Adrjan, Antoninus Pius, Marek Aureljusz), którzy, jeśliby rządcowie świata mogli zapewnić ludom przez siebie rządzonym spokój i pomyślność, wyjątkowo do zapewnienia tego swoim ludom byli uzdolnieni. Łączyli bowiem w sobie wysoce rozwinięte uczucia ludzkie z instynktem sprawiedliwości, poczucie swych obowiązków z mądrością filozofów i wyrozumiałością mędrców. Jednakże nawet oni nie zdołali uspokoić i ułagodzić dwóch istotnych wrogów państwa swego: Żydów, jako ludu, i chrześcijan, jako części coraz bardziej wzrastającej każdego ludu. Rozrzuceni po całym obrębie państwa Rzymskiego, Żydzi i chrześcijanie stanowili w każdej miejscowości wzajemnie wrogie sobie, jak i całemu otoczeniu, społeczeństwa w społeczeństwie.
 Stałe istnienie państwa Rzymskiego, pomimo zapowiadanego