Strona:Józef Łepkowski - Cerkwie i osady ruskie w obwodzie Sandeckim w Galicyi.djvu/9

Ta strona została uwierzytelniona.

znicka liczy dusz 800. We wsi Wojkowej na granicy węgierskiéj jest kapelania lokalna, do któréj 100 dusz należy.

Krynica zakład kąpielowy rządowy, do którego wiedzie z Sącza wyborna droga przez Krzyżówkę. Co w Szczawnicy i Rzegestowie upiększyła przyroda, to tutaj sztuką starano się pozyskać. Założono: parki, aleje i ogrody, łączące kolumnady i budowle kąpielowe.

Cerkiew tutejsza wraz z osadą, wnosząc z śladów piśmiennych powstała w końcu XVI wieku. Początkowo był tu drewniany kościół, który w XVII stuleciu na murowany przekształcać poczęto; zmurowano najpierw kaplicę, która dziś stanowi część cerkwi wchodową, późniéj stanął środek, a wreszcie 1681 część wrót Carskich, nakoniec wieża 1719 roku. Biskupi krak. Jan Małachowski (1686 r.) i Kazimierz Łubieński (1711), potwierdzili tutaj nadania poprzedników, nie przytoczyli jednak ich treści i dat. Metryki dochowują się od roku 1670. Niskie sklepienie cerkwi, małe okna i wilgoć sprawiły, że zabytki z przeszłości zupełnie zniszczeniu uległy.

Dzwon wielki z roku 1582, mały z 1749.

Wody krynickie odkryto roku 1784. Mówią o nich Bulikowski w rozprawie De aquis medicatis (str. 67), Przyjaciel ludu (r. 6 str. 162), Dr. F. S. Stirba w osobnéj we Lwowie (r. 1816) drukowanéj broszurze, i w innych pismach. O ćwierć mili od zakładu góra Jaworina z tak zwanym djabelskim kamieniem, nadto góra Ruńska, godne uwagi.

Stęczyński w Okolicach Galicyi podał tutejsze widoki (str. 63).

Słotwiny dawniéj kapelania, teraz filia do Krynicy, stanowi razem do 2000 dusz. Osada wsi z roku 1521, cerkiew drewniana w zwykłym stylu zbudowana przez gminę 1671 roku. Z czasu powstania kościoła dochowały się ładne malowania Ikonostasu: Śty Mikołaj, Chrystus, Wniebowzięcie, Ołtarz koronacyi N. M. Panny (1755 r. na miejscu przemalowany); wreszcie kilka innych obrazów restauracyą zniszczonych. Dzwon większy lany r. 1717 — mniejszy 1724.

Tylicz w dolinie rzeczki Muszynki, która tu pod wsią Muszynką się poczyna; znacząc ogółowiéj położenie tego miasteczka powiem: mila ku wschodowi za miastem Muszyną. Jakkolwiek miano Tylicz przywodząc na pamięć krakowskiego biskupa, w niezbyt daleką odnosi nas przeszłość, przecież inne jest i dawniejsze pochodzenie tego po Muszynie najstarszego w tém zakąciu gór miasteczka. I tak w końcu XIV wieku widzimy już zasiadłe tu miasto, które wylicza przywiléj Władysława Jagiełły nadający biskupom Muszyńskie (r. 1391) — nazwany tam Tylicz „Novum oppidum alias Miastko“. Że zaś Miastkiem zwał się dzisiejszy Tylicz, jasny tego dowód w akcie erekcyjnym Piotra Tylickiego bisk. krak. (d. d. Borzęcin 1612 r.), którym miasto od swego nazwiska zwać się mające zakłada, do praw Muszynie służących przypuszcza,