Postać świętego Alojzego Gonzagi znamy z obrazów i posągów, przedstawiających go jako odzianego w sutannę jezuicką młodzieniaszka, o twarzy wychudzonej, bladej, uduchowionej, oczach głębokich, zapatrzonych w dal nieziemską.
Natomiast prawie nieznany jest jego portret, malowany podobno przez Pawła Veronese, a przedstawiający go jako młodego pazia, w bogatym ubiorze dworskim, ze szpadą u boku, prawdziwego galantuomo czasów renesansowych.
Te dwa — tak kontrastujące z sobą — wizerunki uzupełniają się z sobą doskonale, stanowiąc niejako skrót dziejów świętego, a jednocześnie w pewnej mierze i wyjaśnienie jego charakteru.
Życie świętego Alojzego można podzielić na dwa okresy: pobyt na dworze i pobyt w zakonie. Przeciwieństwo tych dwóch środowisk — magnackiego dostatku i dobrowol-
