się tylko w dwóch, i to najstarszych, odpisach pieśni, a w dwóch chronologicznie im najbliższych dało powód do etymologii ludowych i przeinaczania form imiesłownych na rzeczowniki odsłowne.
W zwrocie u Twego Syna zastanowić nas może forma ściągnięta zaimka dzierżawczego (występująca i na początku zwrotki drugiej); mógłby się znów rozwinąć dłuższy spór o czeskie czy polskie jej pochodzenie. Lehr-Spławiński wskazuje, że formy ściągnięte zaimków dzierżawczych istnieją w żywej mowie ludowej na Kaszubach i w niektórych okolicach Wielkopolski, jednak ma podstawę, i pogląd Nitscha, iż mamy tu do czynienia z czechizmami. Niekoniecznie musimy, jak sądzę (i jak wyraził się Nitsch we wspomnianej dyskusji), uważać te ewentualne czechizmy za wtręt do pieśni, datujący się dopiero z w. XIV, skoro wpływy czeskie dostawały się do nas już o wiele wieków wcześniej, od samego zarania naszego chrześcijaństwa.
Zresztą w charakteryzowaniu omawianych tu zaimków wartoby zapewne brać pod uwagę także inne ściągnięcia samogłoskowe, jakie dokonały się zarówno na gruncie czeskim jak polskim niekoniecznie wskutek wzajemnego oddziaływania tych dwu języków[1], a więc pas ⦤ pojas, Jan ⦤ Ioann, bać się ⦤ bojać ś., stać ⦤ stojać, proszenie ⦤ proszenije, wiesiołe ⦤ wiesiołoje itp. Wiadomo, że śladem tego ściągnięcia bywała długość iloczasowa, oznaczona niekiedy literą podwójną. Tego zwyczaju graficznego nie mają teksty Bogarodzicy z wyjątkiem tekstu Łaskiego, gdzie sporadyczne człowyeczee mogłoby naprowadzać przypuszczenie podobne, ale w takim razie jak objaśnić podwójną literę w Bogeem?[2]. Zatem na podstawie samych tylko roz-
- ↑ Łoś, Gramatyka historyczna, 1922, I 113.
- ↑ Występujące w tekście warszawskim naas jest sporadyczne;
