Strona:Józef Birkenmajer - Dyskusja o Bogurodzicy.djvu/13

 Na zapytanie prof. Krzyżanowskiego, dla kogo i po co miano stworzyć pieśń w czasach Chrobrego, odpowiedziała już dawno Matylda w liście do Mieszka II, który to list był tyle razy omawiany i reprodukowany w dziełach naukowych, iż go już cytować nie będę. Na drugie pytanie co do „niewyjaśnionej“ (??) żywotności „Bogurodzicy“ w XV wieku, zaznaczę, że prof. Krzyżanowski próbuje tu dyskretnie przemycić swoją niby — a właściwie powtórzoną za dr Wasylem Szczuratem — hipotezę, jakoby pieśń nasza powstała dopiero pod Grunwaldem albo w okresie tej bitwy. Należy więc z tego chyba wnosić, że na wskrzeszonym przez Jagiełłę uniwersytecie założono i seminarium slawistyczne, zawierające pewnie... dzieła Leskiena, Vondráka, Łosia, Baudouina de Courtenay (O drewnie polskom jazykie) etc., dzięki czemu autor „Bogurodzicy“... mógł zapoznać się ze stanem języka polskiego sprzed kilku wieków, ba, użyć nawet takich wyrazów, które zdołałby wygrzebać tylko jakiś zakamieniały szperacz-lingwista...
 Innego zdania w tej sprawie jest wytrawny i ścisły językoznawca, prof. Tadeusz Lehr-Spławiński, autor „Uwag o języku Bogurodzicy“. Wniosek ostateczny tej nader cennej broszury brzmi: „pieśń Bogurodzica okazuje się bezsprzecznie najstarszym zabytkiem naszej twórczości literackiej, który, gdyby się był zachował w formie współczesnej czasowi swego powstania, stanąłby zapewne co najmniej w jednym rzędzie z najstarszym naszym zabytkiem językowym, bullą gnieźnieńską z r. 1136“.
 Prof. Lehr-Spławiński dowodzi tego gruntownie i spokojnie, wskazując, że „język naszej pieśni zarówno co do słownictwa, jak i form gramatycznych odpowiada na ogół językowi najdawniejszych naszych zabytków średniowiecznych, przy czym podkreślić trzeba, że najwięcej stycznych punktów w tym względzie łączy go z bezsprzecznie najstarszym z tych zabytków, z „Kazaniami świętokrzyskimi“; trzy zaś wyrazy, Bogurodzica, dziela i Bożycze nie są znane żadnemu innemu zabytkowi staropolskiemu (wyraz Bogurodzica

11