Oda ta ma z CM niejeden punkt styczny. Przedewszystkiem spotykamy tu rapacis flumina Vistulae — więc odpowiednik Vistuleam spectans wodam. Ale jest i szczegół ważniejszy. Villa, o której tu mowa, benigni villa Matheovi, toć przecie bezpośrednio sąsiadujący z Dąbiem słynny dwór Samuela Maciejowskiego, który takiemi słowy uwiecznił przyjaciel Kochanowskiego Górnicki: „Tuż u Krakowa jest[1] rzeczka Prądnik, nad którą Samuel Maciejowski, krakowski biskup i Kanclerz koronny, włoskim kształtem dom piękny zmurować kazał“.
„Tuż u Krakowa“ — prope wysokum Krakowum — w dworze biskupim, należącym kolejno do Myszkowskiego i Padniewskiego — przebywał często Kochanowski, nazywając ową miejscowość „laborum perfugiam, parens tranquillitatis, pax animi, quies molestiarum, mater oti hospitiumque novem sororum“...
Jak więc Horacy po lesie sabińskim, tak Kochanowski po okolicach dworu ‘promnickiego’, nieraz błądził, „secum myślando“, by ‘upolować piosenkę’, dar ‘dziewięciu siostrzyc’, ale i poto, by uciec od ‘trudów ’, ‘utrapień’, zaznać ‘ciszy’, ‘ukojenia’ i ‘wypoczynku’. Nieraz zachodził aż nad Wisłę, którą kochał i wielbił tak pięknie (w El. I 15):
Vistula dives aquae, fluviorum Vistula ocelle...
Quae tibi serta prius floresque offerre solebam
i El. III. 5, do biskupa Padniewskiego:
Te salice evinctus flavos pater Istula crines
Iam pridem vitreo laetus ab amne vocat...
Te Craci media urbe manet pulcherrima sedes,
Et vinctura tuas stemmata sacra comas...
Te cupiunt spectare boni, tibi debita plenis
Naiades Istuleae dona ferunt calathis...[2].
- ↑ Jakże podobnie brzmią te słowa do początku CM „Est prope... Cracovum“! Czyż jednak na podstawie tej zbieżności należałoby przesądzać CM Górnickiemu?(!) Przypuszczenie takie miałoby tyleż uzasadnienia, co na podobnym argumencie oparty domysł o autorstwie Klonowicza. Nadmienię, że rozpoczynanie topograficznego opisu od est in, est prope jest właściwością Vergiliusa: Est in secessu longo locus (Aen. I 160), est in conspectu Tenedos (Aen. II 21) itd.
- ↑ Wikliny (salices) po dziś dzień rosną gęsto nad Wisłą koło Krakowa. O Wiśle „pod skałą przy powiewnej trzcinie“ — znów pejzaż krakowski mając przed oczyma — pisze Kochanowski i w Proporcu.
