Strona:Józef Ignacy Grabowski - Uwagi nad powodami upadku majątków obywateli w Wielkiem Księstwie Poznańskiem.pdf/37

szlachcica? Czemuż to owi kapłani duchem źle zrozumianéj albo wcale niezrozumianéj demokracyi przejęci, z ambon tak wielokrotnie ludowi głoszą o zbytkach panów, magnatów, bogaczów, arystokratów? Czemu téż nie raczą wspomnieć i za przykład dać ich poświęcenia i ofiary dla kraju i brani czynione? Głoszą demokraty o prawach człowieka, ludu, lecz obowiązki idą przed prawami. Ten tylko korzystać może i powinien z praw towarzystwa, kto obowiązki towarzystwa pełni; korzyść jest nagrodą pracy. Kapłani nasi szanowni z wielu miar, już to przez stan, któren piastują, już to z patryotyzmu i poświęcenia wielorakiego, dwojaką by mieli zasługę; lud nasz naprowadzić na drogę miłości braterskiéj i szanowania swych chlebodawców. Antenaty nasze fundowali kościoły, uposażyli plebanów, wszelkie fundusze jakich dziś duchowieństwo używa, i miliony które fiskalne grabieże strawiły, są naszych antenatów darem. Obowiązek jest kapłanów modlić się za fundatorów i dobrodziei, ci byli szlachta; czemuż ich pokolenie prześladować? Ach! już nas tyle nieprzyjaciele gnębią, już Bóg tyle na nas kar dopuścił, nie siejmy nienawiści jeden na drugiego, i pamiętajmy ostatni przykład Galicyi, gdzie ziarno siane przez Wersalskie dzieci, i to przez demokratów, (jak pisze autor psalmów) nieprzyjacielom rodu naszego plon dało zemsty i wiecznéj w historyi hańby.
 Przepomnieć nie mogę przy wyłuszczeniu klęsk krajowych, które szczególnie od lat ostatnich 40 do zniszczenia majątkowego obywateli się znacznie przyczyniły, a które szanownym autorom artykułów wspomnionych pamięci uszły, klassę liczną lichwiarzy. Wiadomo każdemu w jakim rodzie takowych po większéj części szukać należy. Jest nader mała liczba obywateli, któraby oszukaństwu i podstępom tych złych ludzi albo zupełny upadek swój, albo téż znaczne straty przypisać nie mogła. Każden obywatel, któren się gospodarstwem wiejskiém trudni, musi mieć zasoby pieniężne ku opędzeniu wydatków ogromnych, które przy dzisiajszém urządzeniu rolnictwa nieodbicie są potrzebne.