świetny, ale otoczony tym ceremoniałem zabawnym, od którego nigdy nie odstępował.
Księżna wojewodzina, jak się domyślić łatwo, zmuszona była podzielać nietylko losy, ale i sposób życia męża, jego fantazye i gusta. Otaczano ją poszanowaniem, względami jak najwyszukańszymi, ceremoniałem nadzwyczaj pochlebnym może dla dostojeństwa jej, ale potrosze nużącym. Młodej kobiecie, żywej, spragnionej świata, ciekawej, ten klasztorny rygor nie bardzo musiał przypadać do smaku. To też nosiła zawsze na twarzy dziwnie pięknej, miłej, pełnej wyrazu, piętno jakiegoś nieuleczalnego smutku...
W stosunkach dwojga małżonków upatrywano prawie oziębłość, w księżnie więcej obawy, niż przywiązania, w księciu wiele zazdrości bez powodu i surowość zbyteczną. Baczniejsi opowiadali, że na sam głos jego rozkazujący, zimny, choć zawsze towarzyszący wyrazom pełnym grzeczności i uszanowania, wojewodzina mimowolnie drgała i bladła.
Piękność ks. wojewodziny, oziębłość pozorna męża, który obchodził się z nią raczej jak z dzieckiem, niżeli z towarzyszką życia, w wieku i dworze takim, jak ówczesny, musiały naturalnie powołać w szranki zalotów mnóstwo młodzieży.
Salony ks. wojewody były otwarte... ale serce pani odpychało wszelkie nawet najniewinniejsze grzeczności, każdą chętkę zbliżenia się, z jakąś trwogą i niepokojem... Przytem postawa wojewody onieśmielała gachów, gdyż oko jego było tak czujne, a ucho tak wrażliwe, iż żadne wejrzenie, ruch i słówko baczności jego nie uszły.
To też skutkiem tej niezmiernej pieczołowitości księcia, a wielkiej skromności żony jego, nawet pozór najmniejszego skandalu, cień intrygi nie zaćmił najprzykładniejszego ich pożycia. Zgadzali się wszakże wszyscy wtajemniczeni w arkana tego żywota majestatycznego, iż wojewodzina szczęśliwą w niczem być nie mogła; a książę przez całe życie podobniejszy był do stróża pilnującego skarbu, niż do tkliwego małżonka.
Nawet po trzydziestu latach pożycia, gdy księżna wojewodzina poważną była matroną, a wiek znacznie
Strona:Józef Ignacy Kraszewski - Bezimienna T. 1.djvu/109
Ta strona została uwierzytelniona.