Strona:Józef Ignacy Kraszewski - Emisarjusz.djvu/35

 W środku izby ustawiony był tapczan, okryty kilimkiem wytartym... obok na łożu, w białej koszuli, leżał trup starca, z krzyżykiem w skostniałych rękach, panna Róża i Pryska stara, płacząc, unosiły prześcieradło, usiłując ciało przesunąć na tapczan.
 Oczy sprawnika padły na twarz zmarłego i jak wkute w nią, nie mogły się od niej oderwać. Oblicze to było takie, z jakiem świętych pańskich i błogosławionych malują, wypogodzone, jasne, dziwnie piękne i łagodne. Zdawał się usypiać i marzyć o niebie.
 Jakkolwiek mściwy i gniewny, wobec niespodzianej tej śmierci pułkownik osłupiał, zmieszał się, uczuł złamanym... mimowolnie przypomniał sobie tego dobrego starca... godziny spędzone w jego domu... córkę jego, swe nadzieje... jej zgon... i w tej przynajmniej chwili stał się człowiekiem... Skłonił głowę — zapomniał o zemście.
 — Stary umarł! kiedy? — spytał płaczącą pannę Różę.
 — Dziś w nocy...
 — Chorował?
 — Od dawna... ale skonał spokojnie... nad rankiem przybył ksiądz...
 — Był ksiądz?
 — Tylko co odjechał...
 — Czy po północy zachorował?
 — Nie było nic... zdawał się, jak zawsze — odparła panna Róża — ale sam w sobie śmierć poczuł... i księdza zażądał.
 Sprawnik stanął, wpatrując się w trupa.
 — Niech żyd mówi co chce — rzekł w duchu — on tu był... to jego dzieło... ja to wiem...
 Nie śmiał jednak rozpocząć badania. Na stoliku przy łóżku oko jego baczne dostrzegło kupkę złota. Były to luidory, przywiezione przez Pawła, a rzucone niebacznie. Zbliżył się do nich.